پایان نامه تأثیر ویژگی های شرکتی بر ساختار سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران | ... | |
دانشگاه علوم اقتصادیبرای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده:
هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین ساختار سرمایه در شرکتهای ایرانی بر اساس دو تئوری توازی ایستا و ترجیحی می باشد.فاکتورهای متعددی بر انتخاب ساختار سرمایه موثرند، این تحقیق بر روی چهار فاکتور اساسی ومهم از ویژگی های شرکتی شرکتهای ایرانی متمرکز است. فاکتور وابسته در این پژوهش متغیر نسبت بدهی به عنوان معرف ساختار بدهی و متغیرهای نقد شوندگی، سوداوری، رشد دارایی و ریسک تجاری می باشند. در این تحقیق از اطلاعات مالی 133 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 10 ساله از سال 1383 تا سال 1392 استفاده شده است. از مدل رگرسیون خطی برای یافتن روابط بین متغیروابسته و متغیرهای مستقل استفاده شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که مهمترین عامل موثر بر ساختار سرمایه از میان عوامل ذکر شده ،فاکتور سوداوری می باشد در ادامه به ترتیب عوامل نقدشوندگی ، رشد دارایی و ریسک تجاری قرار دارند. سوداوری و رسک تجاری با نسبت بدهی نسبت عکس دارند، در صورتی که نقدشوندگی و رشد دارایی دارای رابطه مستقیم با نسبت بدهی هستند.نتایج ازمون فرضیه ها نشان می دهد که روابط بین متغیر مستقل و متغیرهای وابسته کاملا در راستای تئوری ترجیحی است در صورتی که تنها قسمتی از تئوری توازی ایستا را پشتیبانی می کند. به طور خلاصه، ساختار سرمایه شرکت های ایرانی به طور کامل توسط تئوری ترجیحی توضیح داده می شود. فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول: کلیات تحقیق
1-3-1 بازار سهام در ایران 4 1-3-2 اوراق مشارکت در ایران .10 1-3-3 وام بانکی برای شرکتهای ایرانی .11
1-5-1 سوالات تحقیق 12 1-5-2 اهداف تحقیق 13
فصل دوم: ادبیات موضوع، مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-2-1 نظریه درامد خالص 19 2-2-2 نظریه درامد عملیاتی خالص 20 2-2-3 رویکرد سنتی 20 2-2-4 نظریه مودیلیانی و میلر .21 2-2-5 الگوی داد و ستد 23 2-2-6 تئوری مصالحه (توازی ایستا) .24 2-2-7 تئوری ترجیحی (سلسله مراتب گزینه های تامین مالی) 26
2-3-1 مفهوم ساختار سرمایه .28 2-3-2 سوداوری 29 2-3-3 رشد داراییها 29 2-3-4 نقدشوندگی .29 2-3-5 ریسک تجاری .30
2-4-1 تحقیقات خارجی 30
فصل سوم: روش کار 3-1 نمای کلی 36 3-2 رویکرد تحقیق 36 3-2-1 رویکرد کیفی .36 3-2-2 رویکرد کمی 36 3-2-3 رویکرد تحقیق 38 3-3 هدف تحقیق 39 3-4 جامعه اماری و نمونه 39 3-4-1 معیارهای انتخاب نمونه 40 3-5 انتخاب داده ها و ابزارها .41 3-6 متغیرها و اندازه گیرها .41 3-6-1 نسبت اهرمی 41 3-6-2 نقدشوندگی .42 3-6-3 سوداوری 42 3-6-4 رشد دارایی 42 3-6-5 ریسک تجاری 43 3-7 انالیز داده ها .44 3-8 مفروضات رگرسیون 46 3-8-1 خودهمبستگی 46 3-8-2 هم خطی چندگانه .46 3-8-3 نا هم وارِیانسی .48 3-8-4 نرمال بودن 49 3-9 خلاصه 50 فصل چهارم: نتایج و انالیز داده ها 4-1 نمای کلی 52 4-2 انالیز توصیفی .52 4-2-1 نسبت بدهی 55 4-2-2 نقدشوندگی.56 4-2-3 سوداوری 57 4-2-4 رشد دارایی .58 4-2-5 ریسک تجاری .59 4-3 مفروضات رگرسیون 60 4-3-1 ازمون نرمال بودن .60 4-3-2 خودهمبستگی .61 4-3-3 فرض همخطی چندگانه 62 4-3-4 ناهم واریانسی 64 4-4 نتایج رگرسیون .66 4-4-1 تحلیل رگرسیون .68 4-4-2 تاثیر گذاری .69 4-5 ازمون فرضیه ها .72 4-5-1 فرضیه اول .72 4-5-2 فرضیه دوم .72 4-5-3 فرضیه سوم 72 4-5-4 فرضیه چهارم 72 4-6 خلاصه .72 فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری 5-1 نمای کلی 75 5-2 بحث و نتیجه گیری 75 5-3 پیشنهادهای لازم برای پژوهشهای اتی .78 5-4 محدودیت های پژوهش .79 منابع و مواخذ 80 پیوست ها 84 پیشگفتار: امروزه درجه بندی شرکتها از لحاظ اعتباری تا حدود زیادی به ساختار سرمایه آنان وابسته است و در واقع مبنای تولید و ارائه خدمات، به نحوه تامین و مصرف وجوه مالی وابسته است. شرکت ها عمدتاً وجوه مورد نیاز خود را از روش های مختلف تامین می نمایند. تصمیم های مالی مدیریت برای بهبود وضع مالی شرکت مهم و حیاتی است برای یک واحد تجاری جدید هیچ چیز مهمتر از فراهم کردن سرمایه نیست. با این وجود، شیوه تأمین وجوه نقد اثر زیادی بر موفقیت یک مؤسسه دارد. این استدلال نه تنها برای واحدهای تجاری جدید، بلکه برای همه واحدهای تجاری قابل اعمال است. این که چگونه شرکت ها ترکیبی از بدهی و سرمایه را در ساختار سرمایه خود انتخاب می کنند، بستگی به عوامل مختلفی از جمله، ویژگی های شرکتی، اقتصاد، دیدگاهها واهداف مدیران دارد. عوامل اقتصادی و ویژگی های شرکتی که در ساختار سرمایه شرکتها تأثیر گذار هستند، دارای اهمیت زیادی است، زیرا با در نظر گرفتن این عوامل و ویژگی ها و میزان تأثیر آنها در ساختار سرمایه می تواند شرکت ها را در تعیین یک ساختار سرمایه مطلوب کمک نماید. بنابراین بررسی تأثیر عوامل شاخص و عمده ای مانند ریسک تجاری،سوداوری ،رشد و نقدشوندگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این تحقیق سعی شده است تا رابطه هر یک از عوامل مذکور با ساختار سرمایه سنجیده شود. در فصل اول این پژوهش به بررسی موارد موثر بر تحقیق شامل: پیشینه تحقیق, طرح مسئله , سوالات تحقیق ,اهداف تحقیق, مفروضات تحقیق و توجیه مطالعه می پردازیم. همچنین در این فصل منابع مالی شرکتهای ایرانی شاغل در بورس اوراق بهادار تهران از جمله : وام بانکی، بازار سهام و بازار اوراق قرضه را معرفی خواهیم کرد.در فصل دوم هدف معرفی تئوری های اولیه ای است که به منظور توضیح ساختار سرمایه پرداخته اند.همچنین در این فصل به بررسی تحقیقات مرتبط با ساختار سرمایه و ارتباط ان با ویژگی های شرکتی که در گذشته انجام شده است می پردازیم. این تحقیقات در دو حوزه تحقیقات داخلی و تحقیقات خارجی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.در فصل سوم به بیان جزییات روش کار خواهیم پرداخت. در قسمت اول به بیان رویکرد تحقیق شامل رویکرد کیفی و رویکرد کمی می پردازیم. در قسمت دوم طرح پیشنهادی تحقیق بیان می شود. قسمت سوم به بحث در مورد جامعه اماری و نمونه تحقیق اختصاص دارد. قسمت بعدی در مورد انتخاب داده ها و ابزار های لازم در جهت تحقیق است و در نهایت به بررسی روش انالیز داده ها و موارد مربوط به ان می پردازیم. در قسمت اول فصل چهارم به معرفی تعداد شرکتها و صنایع مورد استفاده در این تحقیق و همچنین توصیف اماری تمام متغیرها می پردازیم. در قسمت دوم این بخش مفروضات اصلی مدل رگرسیون را مورد ازمایش قرار داده و اعتبار نتایج ان را که شامل ازمایش خطی بودن , نرمال بودن, استقلال متغیرها, نا هم واریانسی و هم خطی چند گانه است را می سنجیم. در قسمت سوم نتایج رگرسیون را نمایش داده و در نهایت در قسمت چهارم نتایج کلی مفروضات رگرسیون را بیان می کنیم. در فصل پنجو واخر این تحقیق خلاصه دستاوردهای کلی حاصل شده از نتایج رگرسیون بر اساس اهداف بیان شده تحقیق را بیان خواهیم کرد. همچنین پیشنهاداتی در خصوص تحقیقاتی که در اینده می توان با توجه به این موضوع انجام شود بیان خواهیم کرد.و در نهایت به بیان محدودیت های پیش روی این مطالعه می پردازیم. 1-1 نمای کلی: در فصل اول این پژوهش به بررسی موارد موثر بر تحقیق شامل: پیشینه تحقیق, طرح مسئله , سوالات تحقیق ,اهداف تحقیق, مفروضات تحقیق و توجیه مطالعه می پردازیم. همچنین در این فصل منابع مالی شرکتهای ایرانی شاغل در بورس اوراق بهادار تهران از جمله : وام بانکی، بازار سهام و بازار اوراق قرضه را معرفی خواهیم کرد. وی فیو و دیگران (2000)، ارتباط بین سرمایه، بدهی و سودآوری شرکتهای کوچک و بزرگ تایوان را بررسی کردند. نتایج برای شرکتهای کوچک و بزرگ مشابه بود با این تفاوت که رابطهی سرمایه و سودآوری در شرکتهای بزرگ بیشتر از شرکتهای کوچکتر بود. همچنین، با مقایسهی ساختار سرمایهی شرکتها مشخص شد که شرکتهای بزرگ، نسبت سرمایهی کمتری نسبت به شرکتهای کوچک دارند و نسبت بدهی شرکتهای بزرگ بیشتر از شرکتهای کوچک است. دیویدسون و دیویتا (1991)، اطلاعات مالی شرکتهای کوچک در دورهی 1987 -1983را بررسی کردند. نتایج بررسی آنان نشان داد سرمایه نقش بسیار مهمی در سودآوری شرکتهای کوچک دارد اما، به دلیل قادر نبودن به تامین سرمایه، ناچار به دریافت وام با نسبت بالا بوده و این موضوع باعث کاهش سودآوری آنها شده است. به طور مشابه، بالنتین و دیگران (1993)، و هوگز (1997) ارتباط بین ساختار مالی و سودآوری را در شرکتهای کوچک بررسی کردند. نتایج هر دو تحقطق نشان داد رابطهی مثبت معنیداری بین سرمایه و سودآوری وجود دارد. فاما و فرنچ در سال 1992 ، تفاوت هایی مقطعی میانگین بازده سهام را بر ریسک بازار، اندازه شرکت، اهرم مالی، ارزش از طریق رگرسیون مورد (P/E) دفتری حقوق صاحبان سهام به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و نسبت های سود به قیمت بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که ریسک بازار و اندازه شرکت با میانگین بازده سهام ارتباطی ندارد. اما میانگین بازده سهام با ارزش دفتری اهرم مالی رابطه معکوس و با ارزش بازار اهرم مالی رابطه مستقیم دارد. کراجزیک و لیوی (2003) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که شرایط اقتصادی در تصمیم گیری ساختار سرمایه مهم و حیاتی است . شرکت ها معمولاً هنگامی که شرایط اقتصادی مطلوب است و زمانی که چشم اندازهای اقتصادی خوب است ، برای انتشار بدهی و سرمایه برنامه ریزی می کنند. 1-3 منابع مالی برای شرکتهای ایرانی: در هر جای دنیا دو منبع اصلی مالی وجود دارد که منابع مالی داخلی ومنابع مالی خارجی نامیده می شود. منابع مالی داخلی در ایران تقریبا مشابه ان چه در تمام دنیا برای شرکتها مطرح است می باشد. در مقابل دسترسی به منابع مالی خارجی به جایگاه بازار سرمایه کشور از لحاظ پیشرفته بودن وساختار نظام بانکی هر کشور وابسته است. بر این اساس در شرکتهای ایرانی منابع مالی شامل وام بانکی, سهام اوراق مشارکت و بازار سهام می شود. 1-3-1 بازار سهام در ایران: بازار بورس اوراق بهادار تهران (TSE) [1] در سال 1967 با حضور 6 شرکت شروع به کار کرده است. از ان زمان با توجه به رخدادهای بزرگ پیش امده مانند انقلاب اسلامی ایران وجنگ ایران و عراق شرایط گوناگونی را تجربه کرده است. تاثیر این رویدادها نه تنها بر روی TSE بلکه بر تمام فعالیتهای اقتصادی در ایران بوده است. 1967 – 1978 طی 11 سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران، تعداد شرکتها و بانکها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از 6 بنگاه اقتصادی با 6/2 میلیارد ریال سرمایه در سال 1346 به 105 بنگاه با بیش از 230 میلیارد ریال در سال 1357 افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از 15 میلیون ریال در سال 1346به بیش از 34 میلیارد ریال طی سال1357 افزایش یافت. این شرکتها شامل 80 شرکت صنعتی , 23 بانک خصوصی و 2 سازمان بیمه بودند. با توجه به فعالیتهای سالهای گذشته TSE و تجربیات موفق ان در ان دوره زمانی TSE توانست توجه شرکتها و سرمایه گزاران را جلب کرده و بستر مناسبی برای تامین مالی از طریق فروش سهام برای شرکتها ایجاد کند. در بازه زمانی 1978-1988 در سالهای پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونیهای چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادار تهران را نیز در برگرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانکها در تاریخ 17/3/1358 توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانکهای تجاری و تخصصی کشور در چارچوب 9 بانک شامل 6 بانک تجاری و3 بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شرکتهای بیمه نیز در یکدیگر ادغام شده و به مالکیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه سال 1358 باعث شد تعداد زیادی از بنگاههای اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند، بهگونهای که تعداد آنها از 105 شرکت در سال 1357 به 56 شرکت در پایان سال 1367 کاهش یافت. در این دوره TSE به طور مداوم تحت تاثیر دو رویداد اساسی انقلاب اسلامی ایران و جنگ ایران و عراق قرار گرفت و ارزش و تعداد شرکتهای حاضر در ان به صورت چشمگیری کاهش یافت. در حقیقت در این دوره شرکتهای ایرانی با مشکلات فراوانی مواجه بودند , شرکت ها از کمبود منابع مالی به دلیل عدم وجود بازار فعال سرمایه و ناتوانی شرکتها برای تامین مالی از طریق ارائه سهام رنج می بردند.لازم به ذکر است در این مقطع زمانی اکثر شرکتهای بزرگ در اختیار دولت بوده است. حجم معاملات سهام در این دوره از 2/34 میلیارد ریال در سال 1357 به 9/9 میلیارد ریال در سال 1367 کاهش یافت و میانگین نسبت حجم معاملات سهام به [2]GDP به کمترین میزان در دوران فعالیت بورس رسید که از مهمترین دلایل آن شرایط جنگی و روشن نبودن خطوط کلی اقتصاد کشور بود. بدین ترتیب در طی این سالها، بورس اوراق بهادار تهران دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال 1367 ادامه یافت. 1988-هم اکنون : در این بازه زمانی بورس ایران با نوسانات زیادی روبرو بوده است . به طور مثال بین سالهای 2001 تا 2004 بازگشت سرمایه در TSE افزایش یافته و به 134% در سال 2003 رسید.تعداد شرکتهای حاضر از 88 در سال 1988 به 420 شرکت در سال 2005 رسطد وسپس به 337 شرکت در 2009 تقلیل یافت. هم اکنون(2014) 322 شرکت در بورس اوراق بهادار تهران مشغول فعالیت می باشند. بیسابقهترین سقوط شاخص بورس در تاریخ ۴۷ ساله این بازار که با افت شدید ۲۳۸۸ واحدی دماسنج بازار سرمایه در روز یکشنبه ۱۳۹۲/۱۰/۲۳ به ثبت رسید موجب بازگشت بازار به محدوده ۸۵ هزار واحدی شد که به یکشنبه سیاه معروف گشت. علت این سقوط درز اطلاعاتی در مورد تصمطم دولت در خصوص مهار نقدینگی، افزایش نرخ سود بانکی و افزایش نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی بود. برخی نیز دستور رئیس جمهور در خصوص مبارزه با مفاسد اقتصادی را عامل واکنش منفی بازار می دانند. اما به گفته فعالان بازار سرمایه، تعدادی از رانتخواران نزدیک به حکومت با اطلاع از تصمیمات دولت، در روز یکشنبه با فروش بی سابقه سهام، صدها میلیارد تومان از نقدینگی خود را از بازار سرمایه خارج کردند. پس از یکشنبه سطاه، شاخص کل بورس تهران سطر نزولی گرفت و سرانجام به کانال ۷۰ هزار واحد سقوط کرد. در حالی که شاخص کل افت حدود ۱۰ درصدی را تجربه کرد، سهامداران در بسیاری از نمادها تا ۵۰ درصد سقوط را تجربه کردند. اگرچه در سالهای اخیر دولت در راستای طرح خصوصی سازی تمایل به واگذاری شرکتهای دولتی به بخش خصوصی داشته است اما با وجود وضع قوانین مرتبط با ساختار سرمایه شرکتهای متقاضی عضویت در TSE , همچنان عوامل متعددی بر نوسانات بازار سرمایه موثر بوده است. اوراق مشارکت در ایران [1] پس از پیروزی انقلاب و اجرای عملیات بانکداری اسلامی و به تبع آن ممنوعیت بهره در اقتصاد به دلایل شرعی و مبنای فقه اسلامی، انتشار و داد و ستد اوراق قرضه متوقف شد.اما وجود ابزار دیگری در بازار مالی کشور که عملکردی مشابه اوراق قرضه داشته باشد و بتواند جایگزین آن گردد و در کنترل حجم نقدینگی و مهمتر از آن در تأمین مالی طرح های زیر بنایی و همچنین طرحهای تولیدی و خدماتی از منابع مالی بخش خصوص جامعه موثر باشد ،ضروری به نظر می رسید. اوراق مشارکت در اصطلاح علم اقتصاد، اوراق بهاداری است که توسط دولت، شهرداری، شرکت های دولتـی و خصوصی، برای تامین اعتبار طرح های عمرانی در کشور، منتشر می گردد. در هر ورقـه مشارکت، میـزان سهـم دارنده آن مشخص شده است. تفاوت اوراق مشارکت و اوراق قرضه این است که در اوراق مشارکت وجوه دریافتی حتما باید در طرح های مشخص تولیدی، عمرانـی، یا خدمات به کار گرفته شود، اما در اوراق قرضه برای وام گیرنده محدودیت خاصی ایجاد نمی گردد. به اوراق مشارکت سود ثابتی به طور علی الحساب تعلق می گیرد که در مقاطعی از سال پرداخت می شود .سود قطعی اوراق هم،در سر رسید و از محل سود طرح مورد مشارکت و به تناسب قیمت اسمی و مدت زمان سرمایه گذاری در اوراق، تعیین و به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت می گردد . چنانچه سود طرح، کمتر از سود علی الحساب پرداخت شده باشد یا طرح زیان ده باشد، دستگاه صادر کننده اوراق مسؤول آن است و سود علی الحساب پرداخت شده، قابل تعدیل یا استرداد نیست . صادرکنندگان اوراق، متعهد پرداخت سود علی الحساب در مواعد مقرر و بازپرداخت اصل مبلغ اوراق در سررسید و سود قطعی آن در فاصله زمانی پنج ماه بعد از سررسید هستند. این تعهدات، در مورد اوراق مشارکت طرح های عمرانی اعم از آن که دولت و یا یکی از دستگاه های اجرایی مجری آن باشند توسط دولت تعهد و تضمین می شود و در مورد اوراق مشارکت منتشر شده توسط دستگاه های عمومی( به استثنای طرح های عمرانی ) یا خصوصی، شخص حقوقی دیگری با عنوان ضامن، تعهدات ناشر را تضمین می کند. در مورد اوراق مشارکت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، این بانک پرداخت اصل و سودهای متعلّقه را در سررسید مقرر، از طریق بانک های عامل تضمین می کند. 1-3-3 وام بانکی برای شرکتهای ایرانی وام بانکی یکی از منابع تامین مالی مهم به صورت کوتاه مدت یا به صورت بلند مدت است. هم چنین وام بانکی منبع مهم تامین مالی برای بنگاه های مالی کوچک و متوسط(SMEs)[2] است. شرکت ها برای دریافت وام بانکی با محدودیت هایی مواجهند از جمله لزوم داشتن تضمین که متناسب با شرایط وام باشد.سیستم بانکی در ایران بیشترمبتنی بر قرض بر مبنای سرمایه است لذا بانکها برای تضمین باز پرداخت وام , سرمایه شرکت را در رهن خود قرار می دهند.این سرمایه ها شامل : ساختمان , تجهیزات , ماشین الات و اموال وداراییهای شرکت می باشد.در نتیجه شرکت های بزرگتر نسبت به شرکتهای کوچک اسان تر می توانند وام بانکی دریافت کنند.هم چنین شرکتهایی دارای نقدیگی بالاتر به منابع تامین مالی از طریق بانک نسبت به شرکت های با نقدینگی پایین دسترسی بیشتری دارند. وام مشارکت مدنی [3]: وامهای مشارکت نوعی از ابزارهای تامین مالی اسلامی است که میزان بهره ان بر اساس مقدار سوداوری پروژه ی مورد مشارکت است.در نتیجه مقدار بهره این نوع وام با توجه به سوداوری پروژه متغیر است. 1-4 بیان مسئله امروزه درجه بندی شرکتها از لحاظ اعتباری تا حدود زیادی به ساختار سرمایه آنان وابسته است و در واقع مبنای تولید و ارائه خدمات، به نحوه تامین و مصرف وجوه مالی وابسته است. از طرفی،هدف مهم اکثر شرکت ها ایجاد ارزش برای سهامداران و حداکثر کردن آن است . محققان مالی زیادی به این نتیجه رسیده اند که ارزش شرکت، نتیجه جریان نقدی آزاد و میانگین موزون هزینه سرمایه(WACC) آن شرکت است شرکت ها عمدتاً وجوه مورد نیاز خود را از روش های مختلف تامین می نمایند. تصمیم های مالی مدیریت برای بهبود وضع مالی شرکت مهم و حیاتی است برای یک واحد تجاری جدید هیچ چیز مهمتر از فراهم کردن سرمایه نیست. با این وجود، شیوه تأمین وجوه نقد اثر زیادی بر موفقیت یک مؤسسه دارد. این استدلال نه تنها برای واحدهای تجاری جدید، بلکه برای همه واحدهای تجاری قابل اعمال است. این که چگونه شرکت ها ترکیبی از بدهی و سرمایه را در ساختار سرمایه خود انتخاب می کنند، بستگی به عوامل مختلفی از جمله، ویژگی های شرکتی، اقتصاد، دیدگاهها واهداف مدیران دارد با این وجود، شواهد حاصل از مطالعات تجربی نشان داد که رفتار واقعی تامین مالی شرکت ها ، با ادبیات نظریه های ساختار سرمایه سازگاری ندارند . بنابراین، متعاقب انتشار نظریات مودیلیانی و میلر در سال های 1958 و 1963 و رفتار متناقض شرکت ها، تئوری های نوینی مانند توازی ایستا و ترجیحی ارائه شدند. عوامل اقتصادی و ویژگی های شرکتی که در ساختار سرمایه شرکتها تأثیر گذار هستند، دارای اهمیت زیادی است، زیرا با در نظر گرفتن این عوامل و ویژگی ها و میزان تأثیر آنها در ساختار سرمایه می تواند شرکت ها را در تعیین یک ساختار سرمایه مطلوب کمک نماید. بنابراین بررسی تأثیر عوامل شاخص و عمده ای مانند ریسک تجاری ، سوداوری، رشد و نقدشوندگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این تحقیق سعی شده است تا رابطه هر یک از عوامل مذکور با ساختار سرمایه سنجیده شود. تصمیم های مالی مدیریت برای بهبود وضع مالی شرکت مهم و حیاتی است، اما تصمیم های نابخردانه می تواند در نهایت منتج به ورشکستگی شرکت گردد.)جفرسون 2001) میانگین موزون هزینه سرمایه اثر مستقیمی بر ارزش شرکت ها دارد عواملی که میانگین موزون هزینه سرمایه را تعیین می کند، بسیار پویا هستند و تحت تأثیر محیطی قرار می گیرند که دائما در حال تغییر است. این موضوع بیانگر این است که یک ساختار سرمایه بهینه خاص نمی تواند برای یک دوره زمانی طولانی وجود داشته باشد . به منظور مقاومت در مقابل چنین محیط در حال تغییری، شرکت ها نیاز دارند بر عوامل مؤثری که می تواند بر انتخاب ترکیبی از بدهی و سرمایه تأثیر داشته باشد، تمرکز کنند.)بارال 2004) [1] Bond Market( Participation Stocks) [2] Small and medium enterprises [3] مشارکت مدنی عبارتست از درآمیختن سهم الشرکه نقدی و غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد به نحو مشاع به منظور انتفاع طبق قرارداد.( عقود بانکداری اسلامی)
[شنبه 1399-01-16] [ 10:07:00 ب.ظ ]
لینک ثابت |
دانشگاه پیام نور
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 1
1-2 تعریف موضوع و بیان مساله 3
1-3-ضرورت تحقیق 4
1-4- اهداف تحقیق 5
1-4-1- هدف کلی 5
1-4-2- اهداف ویژه 5
1-5-فرضیات تحقیق 6
1-6- مراجع استفاده کننده از نتایج پایان نامه 8
1-7- قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی) 8
1-8- تعریف متغیرها 8
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینهتحقیق
2-1- مقدمه 10
2-2- دانش و مدیریت دانش 11
2-2-1- انواع دانش 14
2-3- فرایندهای مدیریت دانش 17
2-4- فرایند خلق دانش 22
2-5- تئوری و مدیریت خلق دانش نوناکا 24
2-5-1- ابعاد خلق دانش در مدل خلق دانش نوناکا 24
2-5-2-چهار حلقه تبدیل دانش و مارپیچ دانش 27
2-5-3- گسترش دانش فردی اولین گام در فرایند خلق دانش سازمانی 32
2-5-4- با: پایه ای برای خلق دانش 35
2-5-5- ایجاد و توسعه با 36
2-6- طراحی شغل 38
2-7- مدل ویژگیهای شغل 40
2-8- ویژگیهای کاردانشی 47
2-9- توسعه فرضیات تحقیق 50
2-10- مدل مفهومی تحقیق 55
2-11- پیشینه تحقیق 56
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه 58
3-2- طرح تحقیق 59
3-3- جامعه و نمونه آماری 59
3-3-1- جامعه آماری 59
3-3-2- حجم نمونه آماری 59
3-3- 3- نحوه جمع آوری دادهها 59
3-3-4- روش نمونه گیری 60
3-4- متغیرهای تحقیق 60
3-5- مدل عملیاتی تحقیق 60
3-6- روشهای جمع آوری اطلاعات 61
3-7- پایای و روایی پژوهش 63
3-7-1- تعیین پایایی ( قابلیت اعتماد) 63
3-7-2- تعیین روایی( اعتبار) 64
3-8- روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات 64
فصل چهارم: یافتههای تحقیق
4-1 مقدمه 66
4-2. یافتههای توصیفی 67
4-2-1. ویژگیهای جمعیت شناختی 67
4-2-1-1. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب تحصیلات 67
4-2-1-2. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب سابقه کار 68
4-2-1-3. توزیع جامعه تحت بررسی بر حسب وضعیت سن 69
4-3. آزمون نرمال بودن توزیع دادهها 69
4-4. یافتههای استنباطی 70
4-4-1. فرضیه اول پژوهش 70
4-4-2. فرضیه دوم پژوهش 71
4-4-3. فرضیه سوم پژوهش 71
4-4-4. فرضیه چهارم پژوهش 72
4-4-5. فرضیه پنجم پژوهش 73
4-4-6. فرضیه ششم پژوهش 74
4-4-7. فرضیه هفتم پژوهش 75
4-4-8. فرضیه هشتم پژوهش 75
4-4-9. فرضیه نهم پژوهش 76
4-4-10. فرضیه دهم پژوهش 77
4-4-11. فرضیه یازدهم پژوهش 77
4-4-12. فرضیه دوازدهم پژوهش 78
4-4-13. فرضیه سیزدهم پژوهش 79
4-4-14. فرضیه چهاردهم پژوهش 79
4-4-15. فرضیه پانزدهم پژوهش 80
4-4-16. فرضیه شانزدهم پژوهش 81
4-4-17. فرضیه هفدهم پژوهش 81
4-4-18. فرضیه هجدهم پژوهش 82
4-4-19. فرضیه نوزدهم پژوهش 83
4-4-20.فرضیه بیست پژوهش 83
4-4-21. فرضیه بیست و یکم پژوهش 84
فصل پنجم: جمع بندی، نتیجهگیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه 86
5-2-خلاصه پژوهش 86
5-3- نتایج بدست آمده 86
5-4- بحث و نتیجه گیری 88
5-4-1- رابطه میان طراحی شغل و خلق دانش 89
5-4-2- رابطهی بین استقلال با اجتماعی نمودن، آشکارسازی، ترکیب و درونی سازی 89
5-4-3- رابطه میان بازخوردهای شغلی با اجتماعی نمودن، آَشکاری سازی، ترکیب و و درونیسازی 90
5-4-4- رابطه میان هویت شغل با اجتماعی نمودن، آشکار سازی، ترکیب و درونی سازی 91
5-4-5- رابطه میان اهمیت شغل با اجتماعی نمودن، آشکار سازی، ترکیب و درونی سازی 92
5-4-6- رابطه میان تنوع مهارت با اجتماعی نمودن، آشکارسازی، ترکیب و درونی سازی 94
5-5- نتیجه گیری 94
5-6- محدودیتهای پژوهش و پیشنهاداتی برای پژوهشهای آتی 96
پیوستها و ضمائم 98
منابع و مآخذ 105
Abstract 110
مقدمه
دانش امروزه به عنوان دارایی استراتژِیک و کلیدی شناخته میشود. که سازمانها را قادر میسازد به مزیتهای رقابتی مهمی دست یابند.
دو هدف عمده که سازمانهای دانش بنیان به دنبال آنها هستند، عبارتاند ازخلق و بکارگیری دانش توانایی سازمان برای خلق و بکارگیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است خلق دانش، فرایندی است که در آن، دانشی که توسط افراد خلق میشود، در چرخه ای کارامد تقویت میشود و به بانک دانش سازمانی اضافه میشود تا در اختیار همکاران قرار گیرد. (Nonaka,1994)
توانایی سازمان برای خلق و به کارگیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است.از این رو فهم عوامل و زمینههای مؤثر در خلق دانش، بسیار حیاتی خواهد بود، زیرا سازمانهایی که به دنبال پاسخ گویی مؤثر به تغییرات محیطی خود میباشند، میبایست دانش را سریعتر و بهتر خلق کنند و به کار گیرند .به دلیل اهمیت خلق دانش، پیش نیازهای آن به یکی از موضوعهای مهم در پژوهشها تبدیل شده است. تا به کمک آن بتوان تصویری کامل تر از چگونگی خلق دانش جدید ارائه داد. (Hackman & Lawler,1973)
از طرفی مهمترین موانع در مسیر خلق و بکارگیری دانش، ابعاد غیر فنی و نرم مدیریت دانش گزارش شده است. مدیریت راهبردی منابع انسانی یک عامل مهم در کسب مزیت رقابتی دانش بنیان است و فعالیتهای مدیریت منابع انسانی، وسیله ای برای بهبود خلق و تسهیم دانش است.در فضای کار دانشی، افراد و دانش، دو مفهوم جدایی ناپذیر هستند .افراد، ایجاد کنندگان دانش هستند و از این رو نیازمند حمایت جدی برای افزایش تواناییهای خود میباشند. طراحی شغل، یکی از موضوعهای مهم در این خصوص است. (Nonaka &Konno,1998)
طراحی شغل عنصر مهمی برای درک چگونگی رفتار کارمندان سازمان است.منظور از طراحی شغل، محتوا و شیوههای انجام شغل توسط افراد است.مشاغل دارای طراحی مناسب، تأثیر مثبتی بر رضایت و انگیزش و کیفیت عملکرد آنها دارند. ضرورت طراحی مشاغل به گونه ای که سبب کاهش استرس شود، انگیزش را تقویت کند و رضایت کارکنان و بهبود عملکرد آنان را به همراه داشته باشد و نهایتاً قدرت سازمان را در عرصه رقابت افزایش دهد، بر کسی پوشیده نیست. (Hackman & Oldham,1980)
1-2 تعریف موضوع و بیان مساله
تغییر نگرش و انتظارات عمومی از سازمانهای مختلف موجب شده است که مفاهیمی چون بهسازی فرایندها، رشد پایدار، انعطاف پذیری در برخورد با محیط، جلب رضایت مشتریان بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش بهره وری منابع به مسائل اصلی بسیاری از سازمانهای ایرانی بدل شود.در واقع میتوان گفت که اتلاف منابع و عدم پویایی، مشکلاتی هستند که بسیاری از سازمانهای دولتی و غیر دولتی را درگیر ساختهاند.به نحوی که اگر حمایتهای دولتی قطع شود بسیاری از این سازمانها امکان ادامه حیات نخواهند داشت.حل مشکلات فوق نیازمند دستیابی سازمانها به قابلیتهایی است که آنانرا در پاسخگویی به انتظارات ذینفعان و بکارگیری هر چه بهتر منابع و امکانات موجود خود یاری دهد.(Spender,1996)
این قابلیت را بایددر دانش نوین حاصل از فرایند خلق دانش در سازمان جستجو کرد.چرا که دانش پویا و نوین به دلیل برخورداری از ویژگیهایی چون تقلیدناپذیری، ماندگاری، اختصاصی بودن و تعویض پذیری میتواند برتر از تمام قابلیتهای دیگر قرار گرفته و محیط سازمان را بهبود بخشد. (sharkie,2003)
توجه به فرایند خلق دانش میتواند ایجاد و تقویت برخی از مهارتها و توانمندیهای فناورانه لازم جهت پیشبرد عملیات سازمان را تسهیل نماید.جریان دانش در سازمان بر فناوریهای موجود تأثیر میگذارد.بر این اساس در جریان یادگیری سازمانی امکان تبدیل داده به اطلاعات، دانش، و سپس تکنولوژی فراهم میآید.دادهها و اطلاعات امکان شناخت مساله را به وجود میآورند.و دانش سازمان را در شناسایی راهای موجود جهت حل مساله یاری میدهد.در نهایت دانش خلق شده در سازمان به شیوه ای عملی برای حل مساله و بهبود فرایندها تبدیل میشود. (Perrow,1967)
دانش خلق شده در درون سازمان که از دانش ضمنی کارکنان ناشی میشود، به ویژه در شرایطی که سازمان بر خلاقیت و نو آوری تاکید دارد، اهمیتی خاص مییابد.دانش نوین از منابع اختصاصی سازمان محسوب شده و از فرایندهای روزمره سازمان حاصل میشود.این دانش زمینه دستیابی به رشد و بهبود مستمر را فراهم میآورد.
مطالعات صورت گرفته نشان میدهد که فرایند خلق دانش از طریق تقویت کار تیمی موجب تخت شدن ساختار سازمان و تشویق کارکنان به مشارکت در تصمیم گیریها میگردد.تاکید و توجه به خلق دانش در سازمانهای دولتی، این سازمانها را در شناخت هر چه بیشتر محیط پیرامون و درک نیازها و خواستههای مراجعین خود یاری میدهد.این امر به سازمانها امکان میدهد تا شیوههای جدید را بیاموزندو بر اساس آن روشها و روتینهای خود را کاراتر و اثربخشتر نمایند. (mir&rahaman,2003)
به این ترتیب میتوان گفت که توجه به خلق دانش در سازمانهای بزرگ دولتی که با مشکلاتی چون ساختارهای بوروکراتیک وغیر کارا، اتلاف منابع و نارضایتی مراجعان روبرو هستند، بسیار کارساز و راهگشا خواهد بود.
مبانی نظری مدیریت دانش تاکنون چگونگی مدیریت جریان دانش بین گروههای کارکنان را شناسایی نکرده است.حال سؤال اینجاست که آیا طراحی شغل به گونه ای ویژه و با در نظر گرفتن برخی ویژگیها، میتواند در خلق دانش مؤثر باشد.مطالعه تأثیر طراحی شغل بر خلق دانش میتواند یکی از پیش زمینههای خلق دانش را شناسایی کند و نتایج عملکردی آن در حوزه بهبود خلق دانش در سطح فردی راهگشای مدیران در مسیر دستیابی به یک سازمان دانش محور خواهد بود.در نتیجه این پژوهش به دنبال تبیین موضوع فوق با استفاده از تمرکز بر شناسایی ارتباط ویژگیهای شغل و فعالیتهای خلق دانش در سطح فردی است.
1-3-ضرورت تحقیق:
ضرورت این پژوهش به اهمیت و نقش دانش آفرینی و نو آوری در افزایش اثر بخشی سازمانها و بهبود عملکرد آنها باز میگردد.تحولات پیچیده و سریع جهان امروزه بسیاری از سازمانها را با چالشهای جدی روبرو ساخته است.در غالب موارد سرعت تغییرات محیط بسیار سریعتر از توان پاسخگویی و تطبیق سازمانهاست.در این شرایط کسب مزیت رقابتی پایدار، دغدغه اصلی سازمانها محسوب میشود.کسب چنین مزیتی نیازمند کسب دانش و سپس نو آوری و خلق دانش جدید بر مبنای دانش کسب شده خواهد بود.
خلق دانش نه تنها کلید دستیابی سازمانهای خصوصی و تجاری به مزیت رقابتی پایدار به شمار میآید، بلکه سازمانهای دولتی را نیز در دستیابی به سطوح بالای اثر بخشی یاری میکند.
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1- هدف کلی
هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر طراحی شغل بر خلق دانش است.این پژوهش به دنبال تبیین موضوع فوق با استفاده از تمرکز بر شناسایی ارتباط ویژگیهای شغل و فعالیتهای خلق دانش در سطح فردی است.
1-4-2- اهداف ویژه
1- تعیین اثر طراحی شغل بر خلق دانش در سطح فردی، با توجه به شدت نیاز به رشد
2- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
3- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برآشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
4- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
5- تعیین اثر استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
6- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی براجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
7- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر آشکار سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
8- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
9- تعیین اثر وجود بازخوردهای شغلی بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
10- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
11- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
12- تعیین اثر هویت شغل (وظیفه) ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
13- تعیین اثر هویت شغل(وظیفه)بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
14- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
15- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
16- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
17- تعیین اثر اهمیت و شاخص بودن شغل بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
18- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد
19- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
20- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد
21- تعیین اثر نیاز به انواع مهارتها در شغل، بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد
1-5-فرضیات تحقیق:
فرضیه اول: طراحی شغل بر خلق دانش در سطح فردی، با توجه به شدت نیاز به رشد تأثیر معناداری دارد.
فرضیه دوم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه سوم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برآشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه چهارم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار برترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه پنجم: استقلال در برنامه ریزی و انتخاب رویه انجام کار بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد تأثیر معنادار دارد.
فرضیه ششم: وجود بازخوردهای شغلی براجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هفتم: وجود بازخوردهای شغلی بر آشکار سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هشتم: وجود بازخوردهای شغلی بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه نهم: وجود بازخوردهای شغلی بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه دهم: هویت شغل (وظیفه) بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه یازدهم: هویت شغل (وظیفه) بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنا دار دارد.
فرضیه دوازدهم: هویت شغل (وظیفه) ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنا دار دارد.
فرضیه سیزدهم:هویت شغل(وظیفه)بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه چهاردهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه پانزدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه شانزدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هفدهم: اهمیت و شاخص بودن شغل بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه هجدهم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر اجتماعی نمودن، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه نوزدهم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر آشکارسازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه بیستم: نیاز به انواع مهارتها در شغل بر ترکیب، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
فرضیه بیست و یک: نیاز به انواع مهارتها در شغل، بر درونی سازی، با توجه به شدت نیاز به رشد، تأثیر معنادار دارد.
1-6- مراجع استفاده کننده از نتایج پایان نامه
با توجه به اینکه دانش، امروزه به عنوان دارایی استراتژیک و کلیدی شناخته میشود، میتواند سازمانها را قادر سازد به مزیتهای رقابتی دست یابند.
توانایی سازمان برای خلق و به کار گیری دانش جدید، یکی از منابع اصلی مزیت رقابتی است.سازمانهایی که به دنبال پاسخگویی مؤثر به تغییرات محیطی خود میباشند، باید دانش را سریعتر و بهتر خلق کنند و بکار گیرند .تمام سازمانهای دولتی و خصوصی که به دنبال کسب مزیت رقابتی هستند، میتوانند از نتایج این پژوهش بهره گیرند.
1-7- قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی)
این پژوهش در سال 93-1392، در نیروگاه برق علی آباد کتول استان گلستان، با موضوعیت تأثیر ویژگیهای شغل بر خلق دانش در سازمانها انجام شده است.
1-8- تعریف متغیرها:
تنوع مهارت : میزان مهارتها و تواناییها و دانشی که شغل از افراد میطلبد.
هویت وظیفه : میزانی که شغل نیازمند تکمیل بخشی معنادار از کار است.به عبارتی انجام کاری از ابتدا تا انتها با خروجی ملموس.
اهمیت وظیفه : میزانی که شغل تأثیر اساسی بر زندگی دیگران دارد.
استقلال : میزان آزادی و عدم وابستگی که شغل به فرد در خصوص زمانبندی و تعیین رویههای کار میدهد.
بازخوردهای شغلی: میزان اطلاعات دقیق و شفافی است که فرد از شغل درباره عملکرد خود کسب میکند.
شدت نیاز به رشد:میزان نیاز افراد به یادگیری و توسعه توانمندیهای شخصی.
اجتماعی نمودن: فرایند خلق دانش ضمنی از طریق تجارب مشترک، اجتماعی نمودن نامیده میشود.
بیرونی سازی: تبدیل دانش ضمنی به آشکار، بیرونی سازی نامیده میشود.
ترکیب: پیکر بندی مجدد اطلاعات فعلی از طریق مرتب سازی، اضافه نمودن، دسته بندی مجدد دانشهای آشکار میتواند منجر به دانش جدیدی شود. این فرایند خلق دانش آشکار از دانش آشکار را ترکیب و یا پیوند و اتصال بر قرار کردن مینامند.
درونی سازی: تبدیل دانش آشکار به ضمنی که به مفهوم یادگیری از طریق انجام کار بسیار نزدیک است، درونی سازی نام دارد. (Hackman&Oldham,1980)
– مقدمه
فصل دوم این پژوهش اختصاص به مبانی نظری دارد. هدف از تدوین این فصل ایجاد بستر نظری لازم در زمینه ویژگیهای شغل و خلق دانش است. بدین منظور پس از مروری اجمالی بر روی کلیات مدیریت دانش از قبیل تعاریف دانش و مدیریت دانش، انواع دانش و فرایندهای مدیریت دانش بیان میشوند. سپس خلق دانش، اهمیت و ضرورت آن در عصر دانش محور کنونی و نهایتاً̋ مدل خلق دانش تشریح میشود و ارائه توانمندسازهای خلق دانش در سطح فردی و سازمانی ارائه میگردد. بخش بعدی فصل دوم اختصاص به بیان نقش طراحی شغل در خلق دانش دارد. بدین منظور پس از اجمالی بر روی رویکردهای مختلف طراحی شغل، مدل ویژگیهای شغل و ویژگیهای کار دانشی تشریح میگردد. نهایتاً̋ سعی میشود به کمک ادبیات مرور شده و مبانی نظری و مدلهای ارائه شده، فرضیات پژوهش استخراج گشته و توسعه داده شود و مدل مفهومی پژوهش مدون گردد.
2-2- دانش و مدیریت دانش
دانش مفهومی پیچیده با معانی گوناگون است که صاحب نظران در طول سالیان تعاریف و توضیحات گوناگونی ازآن ارائه کردهاند(1998، Radding;1994، Nonaka).
آرتورآندرسن[1]و APQC در سال 1996، دانش را اطلاعاتی ارزشمند و مجموعه ای از تجارب سازمانی تعریف کردند. به رغم آنان، مدیریت دانش نوعی فرایند یادگیری است که در آن افراد از اطلاعات برای مدیریت این فرایند بهره میبرند.
بک[2](2001) دانش را باورهای آ فراد در زمینه حل مسائل سازمانی به کمک ترکیب این معانی و باورها میداند. وی مدیریت دانش را یک برنامه مدیریتی میداند که مجموعه ای از فعالیتهایی را که منجر به کسب، خلق و تسهیم دانش و در نتیجه بهبود عملکرد سازمان میشود را در بر میگیرد. دلفی[3] (1998) دانش را اطلاعات در ذهن افراد میداند که در تصمیم گیری به کار میرود. از این دیدگاه مدیریت دانش فعالیتها و فناوریهایی است که خلق و تبادل مؤثر دانش در سطح سازمان را تسهیل میکند و سبب بهبود کیفیت تصمیم گیریها میشود.
دمارست[4](1997) دانش را اطلاعات کاربردی نهفته در فرایندها و فعالیتها و تجهیزات و مهارتها به همراه مکاشفات کارکنان میداند.
ارنست و یانگ[5](1998) دانش را افکار، توانمندیها و اطلاعاتی میدانند که منجر به ایجاد ارزش افزوده میشود. آنها مدیریت دانش را توسعه فرایندهایی میداند که نیازمندیهای دانشی سازمان را به راهبردهایی مرتبط میسازد و سبب دسترسی پرسنل به دانشهای شخصی و سازمانی میگردد. KPMG (1998) دانش را تجارب، واقعیات، قوانین و مفاهیمی در رابطه با حوزههای کلیدی کسب و کار میداند.
لئونارد-بارتون[6] (1995) دانش را اطلاعاتی مرتبط، کاربردی بر پایه تجارب میداند. وی مدیریت دانش را فعالیتهایی میداند که سبب خلق یک توانمندی برای سازمان میشوند.
نوناکا و تاگوچی[7](1998) دانش را نوعی فرایند انسانی پویا برای شناسایی باورهای شخصی در جهت کسب واقعیات میدانند. آنها مدیریت دانش را تبادلات دانشی برای خلق دانش جدید میدانند.
پن و اسکاربروگ[8] (1998) مدیریت دانش را مجموعه ای چند سطحی از فناوریها، هنجارها و فعالیتها میدانند.
راگل[9](1997) دانش را مخلوط سیالی از اطلاعات کاربردی، ارزشها، تجارب و قوانین میداند. وی مدیریت دانش را توانایی سازمان در افزایش بهره وری تولید، انتقال فعالیتهای مفید و افزایش ارزش افزوده برای گروهها و افراد سازمان میداند.
شوپل و همکاران[10](1998) مدیریت دانش را پرسشهایی در مورد تولید دانش، توزیع دانش و بکارگیری دانش بر اساس نیازمندیها و اهداف سازمان میدانند.
استوین و زواس[11](1995) دانش را مجموعه ای از تجارب محرز شده میدانند.
اسپک و اسپیجروت[12](1997) دانش را مجموعه ای از بینشها، تجارب، رویهها میدانند که صحت آنها محرز شده است و بنابراین افکار، رفتار و ارتباطات افراد را راهنمایی و هدایت میکنند. آنها مدیریت دانش را کنترل و مدیریت آشکار دانش درون سازمان با هدف نیل به اهداف سازمانی میدانند.
ویگ[13](1995) دانش را واقعیات، مفاهیم، رویهها و قضاوتهایی میداند که در طول زمان و در موقعیتهای گوناگون بکار گرفته میشوند. وی مدیریت دانش را مجموعه ای از رویکردها و فرایندهایی میداند که به منظور یافتن و مدیریت کاربردهای دانشی در عملیات سازمان، شناسایی محصولات و راهبردهای جدید و رسیدن به اهداف سازمانی، توسعه یافتهاند.