دانشکده علوم انسانی

پایان نامه برای دریافت کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی- گرایش مدیریت نیروی انسانی
عنوان :
بررسی تأثیر نوع استراتژی بر عملکرد سازمان با تأکید بر نقش کنکاش محیطی به عنوان متغیری مداخله گر
(موردمطالعه: شرکتهای تولید کننده مواد غذایی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران)
 
تابستان 1391

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه	1
1-1-بیان مسأله	1
1-2-اهمیت و ضرورت تحقیق  .	2
1-2-1- اهمیت و ضرورت نظری تحقیق	3
1-2-2-اهمیت و ضرورت کاربردی تحقیق	3
1-4-اهداف تحقیق	4
1-3-1-هدف اصلی	4
1-3-2-اهداف فرعی.	4
1-4-فرضیه های تحقیق.	5
1-4-1-فرضیه اصلی	5
1-4-2-فرضیه های فرعی	5
1-5-تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق.	5
1-5-1-تعریف مفهومی استراتژی های چهارگانه مایلز و اسنو	5
1-5-2-تعریف عملیاتی استراتژی های چهارگانه مایلز و اسنو.	6
1-5-3-تعریف مفهومی کنکاش محیطی سازمان	7
1-5-4تعریف عملیاتی کنکاش محیطی سازمان.	7
1-5-5-تعریف مفهومی عملکرد سازمانی.	7
1-5-6-تعریف عملیاتی عملکرد سازمانی	8
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق.
مقدمه	9
2-1-مفهوم استراتژی	9
2-1-1-تعاریف استراتژی.	11
2-1-2-فواید استراتژی	13
2-1-3-نکات مورد توافق درباره استراتژی	14
2-1-4-ابعاد مختلف استراتژی	15
2-1-5-گونه شناسی استراتژی های مایلز و اسنو	15
2-1-5-1-راهبرد تدافعی.	16
2-1-5-2-آینده نگرها.	17
2-1-5-3-تجزیه و تحلیل گران	18
2-1-5-4-استراتژی انفعالی یا واکنشی	19
بخش دوم: کنکاش محیطی.
2-2-تعریف محیط سازمان	24
2-2-1-محیط پویا و ایستا.	26
2-2-2-عدم اطمینان محیطی	27
2-2-3-مقایسه و تطبیق نگرش های مختلف عدم اطمینان محیطی	29
2-2-4-کنکاش محیطی.	31
2-2-5-اهمیت کنکاش محیطی.	32
بخش سوم: عملکرد سازمانی
2-3-تعریف عملکرد	34
2-3-1-رویکردهای سنجش عملکرد	35
2-3-2-رویکردهای موجود پیرامون معیارهای عملکرد	37
بخش چهارم:پیشینه تحقیق.
2-4-پیشینه تحقیق.	40
2-5-مدل مفهومی تحقیق	45
فصل سوم :روش تحقیق
مقدمه	46
3-1-روش تحقیق	46
3-1-1-دسته بندی تحقیقات بر حسب هدف.	46
3-1-1-1- تحقیقات کاربردی.	46
3-2-1-دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گرد آوری داده ها.	47
3-1-1-1-تحقیقات توصیفی.	47
3-2-جامعه آماری.	48
3-3-تعیین حجم نمونه	49
3-4-روش های جمع آوری داده ها.	50
3-5-ابزار سنجش متغیرهای تحقیق	50
3-6-روایی و پایایی پرسشنامه	51
3-6-1-روایی(اعتبار)	51
3-6-2-پایایی(اعتماد)	51
3-7-روش تجزیه و تحلیل داده ها	52
3-7-1-آمار توصیفی.	52
3-7-2-آمار استنباطی.	53
3-7-2-1-آزمون کولموگروف – اسمیرنوف.	54
3-7-2-2-آزمون همبستگی پیرسون.	54
3-7-2-3-آزمون ضریب همبستگی فریدمن.	54
3-7-2-4-آزمون رگرسیون خطی ساده گام به گام.	55
3-9-قلمرو تحقیق.	55
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
مقدمه	56
4-1-تحلیل توصیفی وضعیت جمعیت شناختی نمونه تحقیق	56
4-2-تحلیل استنباطی داده های تحقیق.	60
4-2-1-آزمون کولموگروف – اسمیرنوف.	60
4-2-2-نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده ها.	61
4-2-3-آزمون فرضیه های تحقیق.	61
4-2-4-بررسی وجود رابطه معنی داری بوسیله ضریب همبستگی پیرسون	62
4-2-5-بررسی میزان تاثیر بوسیله رگرسیون ساده	63
4-2-6-آزمون فریدمن برای رتبه بندی متغیرهای تحقیق.	79
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها.
مقدمه	79
5-1-نتایج حاصل از یافته های تحقیق.	79
5-1-1-نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی	79
5-1-2-نتایج حاصل از تجزیه استنباطی داده ها	80
5-1-2-1-بحث درباره نتایج حاصل از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف	80
5-1-2-2-نتایج حاصل آزمون فریدمن	82
5-2-مقایسه نتایج حاصل از این پژوهش با پژو هش های مشابه پیشین	82
5-3-پیشنهادها	84
5-3-1-پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتایج به دست آمده از تحقیق	84
5-3-2-پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی	85
5-5-محدودیت های تحقیق	86
فهرست منابع و مآخذ
منابع فارسی	87
منابع لاتین	89
پیوست ها
پرسشنامه	93
جدولها و داده های نرم افزارspss	97
فهرست جداول
جدول (2-1)نسل های گوناگون در تعریف استراتژی	10
جدول (2-2)مسیر تکاملی مفهوم استراتژی	13
جدول (2-3)ویژگیهای استراتژیهای چهارگانه مایلز و اسنو	20
جدول (2-4)ویژگیهای چهارگانه در گونه شناسی مایلز و اسنو	22
جدول (2-5)دیدگاههای متفاوت در مورد محیط سازمان	25
جدول (2-6)ابعاد و عوامل کوثر بر عدم اطمینان محیطی	28
جدول (2-7)تطبیق نگرش ها و تحلیلگران منتخب درباره عدم اطمینان محیطی	30
جدول (2-8)سطوح مختلف عملکرد سازمانها	38
جدول (2-9)عوامل موثر بر عملکرد سازمانی و منبع آنها	39
جدول (3-1)جامعه آماری	49
جدول (3-2)دسته بندی سئوالات پرسشنامه	50
جدول (3-3)میزان آلفای کرنباخ محاسبه شده پرسشنامه جهت متغیرها	53
جدول (3-4)مقیاس فاصله ای پنج تایی و عناوین ما به ازای آنها در پرسشنامه	53
جدول (4-1)توزیع جنسیت گروه نمونه	57
جدول (4-2)توزیع تحصیلات گروه نمونه	58
جدول (4-3)توزیع نوع استخدام گروه نمونه	59
جدول (4-4)وضعیت توصیفی متغیرهای مورد مطالعه	60
جدول (4-5)آزمون کولموگروف – اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن یا نبودن توزیع داده ها	61
جدول (4-6)آزمون های مورد استفاده برای تحلیل استنباطی	61
جدول (4-7)نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای تحقیق	63
جدول (4-8)برازش مدل رگرسیونی به داده ها (فرضیه اول)	64
جدول (4-9)برازش مدل رگرسیونی به داده ها(فرضیه دوم)	65
جدول (4-10)برازش مدل رگرسیونی به داده ها(فرضیه سوم)	66
جدول (4-11)برازش مدل رگرسیونی به داده ها(فرضیه  چهارم)	68
جدول (4-12)خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژی تهاجمی با عملکرد سازمانی	69
جدول (4-13)خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژی تدافعی با عملکرد سازمانی	71
جدول (4-14)خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژی تحلیلی با عملکرد سازمانی	72
جدول (4-15)خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژی انفعالی با عملکرد سازمانی	74
جدول (4-16)خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژیها با عملکرد سازمانی	75
جدول (4-17)ضرایب رگرسیون گام به گام اثر واسطه ای کنکاش محیطی بر رابطه استراتژیها با عملکرد سازمان	76
جدول (4-18)نتایج آزمون فریدمن برای رتبه بندی متغیرهای تحقیق	78
جدول (4-19)رتبه بندی متغیرهای تحقیق به منظور اولویت بندی آنها بر اساس آزمون فریدمن	78
جدول (5-1)نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی متغیرهای جمعیت شناختی	79
جدول (5-2)نتیجه فرضیه اصلی	80
جدول (5-3)نتایج آزمون فرعی اول تا چهارم	80
جدول (5-4)نتایج آزمون فرعی پنجم تا هشتم	81
فهرست شکلها و نمودارها
شکل(2-1)جنبه های متفاوت استراتژی	11
شکل (2-2)پیوستار محیط – استراتژی	26
شکل (2-4-1)مدل مفهومی تحقیق	45
نمودار (4-1)توزیع جنسیت گروه نمونه	57
نمودار (4-2)توزیع تحصیلات گروه نمونه	58
نمودار (4-3)توزیع نوع استخدام گروه نمونه	59
نمودار( 4-4)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه اول)	64
نمودار( 4-5)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه دوم)	66
نمودار( 4-6)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه سوم)	67
نمودار( 4-7)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه چهارم)	69
نمودار( 4-8)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه پنجم)	70
نمودار( 4-9)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده.(فرضیه ششم)	72
نمودار( 4-10)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه هفتم)	73
نمودار( 4-11)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه هشتم)	75
نمودار( 4-12)نمودار باقی مانده ها در مقابل مقادیر پیش بینی شده(فرضیه اصلی)	77
شکل (5-1)مدل آزمون شده تحقیق	84

 
مقدمه   
در فصل حاضر ابتدا با بیان مسأله، دلیل انتخاب موضوع  تشریح می شود و سپس به بیان اهمیت موضوع از دو دیدگاه نظری و کاربردی پرداخته و در ادامه با بیان اهداف در قالب هدف کلی و اهداف فرعی، فرضیه های تحقیق به تفکیک اصلی و فرعی و در پایان تعریف مفهومی و عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق پرداخته می شود.

1-1-بیان مسأله

نتایج تحقیقات تجربی بیانگر آن است که محیط[1] و استراتژی[2] شرکت، اثرات مهمی بر عملکرد[3] آن دارند. برخی از عوامل محیطی به عنوان محدودیتهایی تلقی می شوند که در موقعیتهای معین مدیران می توانند آنها را بطور مؤثر تغییر دهند. بنابراین، بیشتر مباحث مربوط به موضوع “مدیریت استراتژیک[4] ” بر رابطه میان استراتژی ها و عملکرد سازمان متمرکز است. از طرفی عامل محیط به عنوان متغیری تعدیل گر یا مداخله گر که می تواند رابطه، دو متغیر استراتژی و عملکرد را تعدیل کند و یا بر آن تأثیر اقتضایی بگذارد و یا به نوعی در آن مداخله کند، مورد بررسی قرار گرفته است . علاوه بر این مطالعات مربوط به اقتصاد صنعتی بر پیوستگی بین محیط و عملکرد تأکید کرده اند و عوامل محیطی را به عنوان تعدیل کننده[5] اصلی عملکرد مورد توجه قرار داده اند(پرسکات[6]، 1986، 329). طی چند دهه اخیر محققان سازمانی بر این موضوع تأکید کرده اند که سازمانها برای ادامه بقاء و موفقیت خود، به ناچار باید با محیطشان انطباق یابند(لارنس و لورچ[7]، 1967 و تامپسون[8]، 1967).
امری و تریست[9] در مقاله کلاسیک خود تلاش کرده اند تا مؤلفه ها و متغیرهای محیط را تعریف کنند. هدف این تلاشها تعیین اثرات محیط بر مدیریت برای اتخاذ تصمیم، انتخاب استراتژی، ویژگیهای سازمانی(پردازش اطلاعات یا ساختار) عملکرد فردی، سازمانی و گروههای کاری بوده است(کانن و ژان[10]،2007 ، 296). به طور کلی سازمانها تحت تأثیر نیروهای داخلی و خارجی قرار دارند. امری و تریست پس از تحقیق تجربی خود، بر تأثیر عوامل خارجی بر عملکرد سازمانها[11] تأکید کردند.  آنان سازمان را  به عنوان سیستمی باز که وابستگی متقابل میان ورودیها و خروجیهای سازمان و محیطش برقرار می کند، معرفی نمودند. همان گونه که سازمان ها در حال تغییر و تحول هستند، محیط سازمان ها نیز بطور فزاینده ای تغییر می کنند(پرات[12]، 2004، 7-6).
سازمان ها از طریق کسب اطلاعات می توانند از تهدیدها[13] یا فرصتهای[14] محیطی آگاه شوند. تهدیدات ممکن است در قالب پدید آمدن رقبای نوظهور، وضع قوانین و مقررات جدید، تقاضا برای محصولات یا فراگردهای نوین جلوه گر شوند. فرصتها نیز ممکن است مبتنی بر آگاهی از نیازهای مشتریان، توان ایجاد نیاز برای آنان و امکان استفاده از تکنولوژی های جدید و ابداعی خود سازمان باشد. برای مثال، ارائه بسیاری از داروهای جدید توسط شرکتهای سازنده آن ها، حاصل فرصتهایی است که در نتیجه فعالیت بخش های تحقیقاتی وابسته به این شرکت، برایشان به وجود آمده است (رضائیان،1376، 68). چنانچه بازده سازمان مورد رضایت محیط قرار گیرد، آنگاه، ادامه فعالیتهای سازمان میسر می شود.  بر عکس در صورتی که این رضایت تأمین نشود، آنگاه باید اصلاحات یا تغییراتی در سازمان صورت گیرد تا رابطه مطلوب میان سازمان و محیط محفوظ بماند(علاقه بند،1375،158-157).
بسیاری از تغییراتی که در عوامل محیطی صورت می گیرد، روی سازمان اثر می گذارد. تغییرات در عوامل اقتصادی، فرهنگ، نیروی انسانی، قوانین و مقررات دولتی، مراکز تأمین مواد اولیه و منابع مالی و مانند آن می تواند روی سازمان آثار زیادی داشته باشد، شواهد نشان دهنده آن است که سازمان وابسته به محیط است و باید بتواند خود را با محیط و شرایط آن وفق دهد. دوام و بقای یک سیستم به قدرت انعطاف و انطباق آن با شرایط محیطی وابسته است(زارعی متین،1380، 113). بسیاری از شرکتها در این محیط در تلاشند تا با تدوین استراتژیهای رقابتی[15] مناسب به کسب مزیت رقابتی[16] نایل گردیده و با افزایش میزان رقابت پذیری محصولات خود، موجبات رشد و پیشرفت شرکت را فراهم سازند (رحیم نیا و علوی ،1388).
سازمان های فعّال در عرصه اقتصادی جامعه جمهوری اسلامی ایران  نیز تحت تأثیر محیط(اعم از جهانی، منطقه ای، ملی و محلی) قرار می گیرند. استراتژیها و عملکرد این شرکت ها نیز به تبع از عوامل محیطی تأثیر می پذیرند. آگاهی مدیران و استراتژیست های سازمان ها از عوامل محیطی به آنان کمک خواهد کرد تا بتوانند ضمن انتخاب استراتژیهای مناسب، میزان تأثیر نوع استراتژی بر عملکرد سازمان تحت مدیریت خود را رصد کنند و از طرفی کنکاش محیطی را به عنوان یک فعالیت مستمر،  مورد توجه قرار دهند.
با توجه به آنچه در بیان مسأله گفته شد، تحقیق حاضر در صدد است به این سئوال پاسخ دهد: “انتخاب نوع استراتژی چه تأثیری بر عملکرد سازمان می گذارد و نقش کنکاش محیطی[17] به عنوان متغیری مداخله گر”، بر این رابطه چگونه  است؟
1-2-اهمیت و ضرورت تحقیق
در این تحقیق اهمیت و ضرورت تحقیق از دو جنبه “نظری” و “کاربردی” مورد توجه است و به اختصار  با استفاده از عباراتی کوتاه و مجمل بیان می شود.
1-2-1- اهمیت و ضرورت نظری تحقیق
-ارتقاء سطح شناخت ادراکی مدیران شرکتهای عمده تولید کننده مواد غذایی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از محیط شرکت، رفتار و ساختار شرکت؛

• ارتقاء سطح دانش، لزوم تناسب و همراستایی استراتژی شرکتهای مورد مطالعه با عملکرد شرکت جهت کسب موفقیت بیشتر برای شرکت ها؛
• ارتقاء سطح دانش مدیران نسبت به عوامل ناپایداری محیطی و رقابتی تر شدن محیط سازمان ها؛
• ارتقاء سطح دانش جامعه در مورد سازمان ها ی مورد مطالعه به عنوان سیستم های باز

1-2-2- اهمیت و ضرورت کاربردی تحقیق

• آشنا ساختن مدیران با مقوله آینده نگری برای سازمانهای مورد مطالعه؛
• آشنا ساختن مدیران سازمان های مورد مطالعه با پدیده عدم اطمینان محیطی و آینده نگری به عنوان یک الزام مدیریتی در جهان متلاطم کنونی؛
• آشنا ساختن مدیران سازمانها با پیچیده تر شدن روندها و تکنولوژیها؛
• آشنا ساختن مدیران با مقوله انطباق با محیط به عنوان لازمه حفظ سازمان؛
• لزوم بهره گیری بیشتر از استراتژی های مناسب و فرصتهای محیطی، به لحاظ تنوع محصولات و خدمات ارائه شده؛
• آشنا ساختن مدیران شرکتها به این واقعیت که تأثیر گذاری محیط و استراتژی ها بر عملکرد شرکتها در دنیای کسب و کار کنونی یک امر حتمی و گریز ناپذیر است.

1-3-اهداف تحقیق
اهداف تحقیق در قالب یک هدف اصلی و  هشت هدف فرعی به شرح زیر تدوین شده است.
1-3-1-هدف اصلی
تعیین تأثیر نوع استراتژی بر عملکرد سازمان و نقش مداخله گری کنکاش محیطی بر این رابطه.
1-3-2-اهداف فرعی

• تعیین تأثیر استراتژی تهاجمی (آینده نگر) بر عملکرد سازمان.

تمرکز بر بازار

• تعیین تأثیر استراتژی تدافعی(دفاعی) برعملکرد سازمان.
• تعیین تأثیر استراتژی تحلیلی(تحلیلگر) بر عملکرد سازمان.

[1]. company environment
[2]. company strategy
[3]. performance
[4]. strategic management
[5]. moderator
[6] . Prescott
[7] . Lawrence & Lorsch
[8] . Thompson
[9].  Emery & Trist
[10] .Cannon & John
[11] .organizations performance
[12] . Pratt
[13] . environment threats
[14] . environment  opportunities
[15] . competitive strategies
[16] . competitive  advantage