دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم تحقیقات
دانشکده علوم انسانی- گروه مدیریت بازرگانی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)
رشته : مدیریت اجرایی
گرایش: استراتژیک
عنوان :
سنجش تأثیر استراتژی های رقابتی پورتر بر کارآفرینی شرکتی
(مطالعه موردی: شرکت های متوسط و کوچک مواد غذایی استان گیلان)
زمستان 1393
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
| فهرست مطالب |
| عنوان |
صفحه |
| فصل اول: کلیات تحقیق |
2 |
| 1-1) مقدمه. |
3 |
| 1-2) بیان مسئله |
5 |
| 1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق |
7 |
| 1-4) اهداف تحقیق. |
8 |
| 1-5) سوال های تحقیق |
8 |
| 1-5-1) سوال اصلی. |
8 |
| 1-5-2) سوال های فرعی. |
8 |
| 1-6) چارچوب نظری. |
9 |
| 1-7) فرضیه های تحقیق |
12 |
| 1-7-1) فرضیه اصلی تحقیق |
12 |
| 1-7-2) فرضیه های فرعی تحقیق |
12 |
| 1-8) تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق. |
12 |
| 1-9) قلمرو تحقیق |
14 |
| 1-9-1) قلمرو موضوعی. |
14 |
| 1-9-2) قلمرو مکانی. |
14 |
| 1-9-3) قلمرو زمانی |
14 |
| فصل دوم : ادبیات نظری تحیق. |
15 |
| بخش اول : استراتژی رقابتی. |
16 |
| 2-1-1) مقدمه |
17 |
| 2-1-2) مفهوم رقابت. |
18 |
| فهرست مطالب |
| عنوان |
صفحه |
| 2-1-3) تحلیل ساختار صنایع. |
20 |
| 2-1-4) عوامل تعیین کننده ی ساختاری شدت رقابت. |
22 |
| 2-1-5) ابعاد استراتژی تمایز |
23 |
| 2-1-6) مفهوم رقابت پذیری |
26 |
| 2-1-7) مدل الماس پورتر |
26 |
| 2-1-8) استراتژی رقابت پذیری. |
27 |
| 2-1-9) استراتژی های اصلی. |
28 |
| 2-1-10) استراتژی های عمومی سه گانه. |
29 |
| 2-1-11) ابعاد استراتژی تمایز.. |
30 |
| 2-1-11-1) ابزارهای تمایز رقابتی. |
31 |
| 2-1-12) استراتژی تمرکز |
32 |
| 2-1-12 –1-1) رسوخ در بازار. |
32 |
| 2-1-12-1-2) توسعه بازار |
33 |
| 2-1-12-1-3) استراتژی محصول – بازار. |
33 |
| 2-1-12-1-4) استراتژی های محصول-بازار تمایز. |
34 |
| 2-1-12-1-5) استراتژی محصول-بازار رهبری هزینه. |
35 |
| 2-1-12-1-6-) استراتژی محصول-بازار قلمرو |
36 |
| 2-1-13) تفاوت بین سه استراتژی ژنریک. |
37 |
| 2-1-14) ملزومات استراتژی های ژنریک |
39 |
| 2-1-15) خطرات استراتژی های ژنریک. |
44
|
| فهرست مطالب |
| عنوان |
صفحه |
| 2-1-15-1) خطرات رهبری هزینه. |
45 |
| 2-1-15-2) خطرات ناشی از تمایز |
46 |
| 2-1-15-3) خطرات ناشی از تمرکز |
47 |
| 2-1-16) زنجیره ارزش |
48 |
| 2-1-17) مدل زنجیره ارزش پورتر |
48 |
| 2-1-18) نظریه های استراتژی. |
49 |
| 2-1-18-1) نظریه های اولیه استراتژی |
49 |
| 2-1-18-1) دیدگاه فرآیندی در استراتژی |
51 |
| 2-1-18-2) رویکرد مبتنی بر منابع |
52 |
| 2-1-19) استراتژی رقابتی و عملکرد سازمان. |
53 |
| بخش دوم: کارآفرینی شرکتی |
56 |
| 2-1-1) مفهوم کارآفرینی |
57 |
| 2-1-2) سیرتاریخی مفهوم کارآفرینی. |
57 |
| 2-1-3) تشریح مفاهیم کارآفرینی وکارآفرین |
59 |
| 2-1-4) انواع کارآفرینی |
53 |
| 2-1-5)پیامد های کارآفرینی در جامعه. |
64 |
| 2-1-6)ویژگی های فرهنگ کارآفرینی. |
64 |
| 2-1-7) سیر تحول کارآفرینی سازمانی. |
66 |
| 2-1-8)کارآفرینی درون سازمانی و علل تمایل به آن. |
68 |
| 2-1-9) سازمان کارآفرین. |
69 |
| بخش سوم : پیشینه تحقیق. |
73 |
| فصل سوم: روش اجرای تحقیق |
78 |
| فهرست مطالب |
| عنوان |
صفحه |
| 3-1) مقدمه. |
79 |
| 3-2) فرآیند اجرای تحقیق |
80 |
| 3-3) روش تحقیق |
80 |
| 3- 4) جامعه و نمونه آماری. |
80 |
| 3-5) روش ها و ابزار جمع‌آوری اطلاعات. |
82 |
| 3-6) روایی و پایایی پرسش نامه |
82 |
| 3-6-1) روایی پرسش نامه. |
83 |
| 3-6-2) پایایی پرسش نامه. |
83 |
| 3-7 ) روش های تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات |
85 |
| 3-7-1) آزمون رگرسیون |
85 |
| فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها . |
86 |
| 4) مقدمه |
87 |
| 4-1) توصیف متغیرهای تحقیق |
88 |
| 4-1-1) جنسیت. |
88 |
| 4-1-2) تحصیلات. |
89 |
| 4-1-3) سن |
90 |
| 4-1-4) استراتژی تمایز |
91 |
| 4-1-5) استراتژی تمرکز. |
92 |
| 4-1-6) استراتژی رهبری هزینه |
93 |
| 4-1-7) کارآفرینی شرکتی. |
94 |
| 4 ـ 2) آزمون فرضیه های تحقیق |
95 |
| 4-2-1) آزمون فرضیه اول |
96 |
| فهرست مطالب |
| عنوان |
صفحه |
| 4-2-2) آزمون فرضیه دوم |
98 |
| 4-2-3)آزمون فرضیه سوم |
100 |
| 4-2-4) آزمون فرضیه اصلی. |
102 |
| فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها. |
104 |
| 5-1) مقدمه. |
105 |
| 5-2) نتیجه گیری پژوهش |
105 |
| 5-2-1) نتایج آمار توصیفی. |
105 |
| 5-2-2) نتایج آمار استنباطی |
106 |
| 5-3) پیشنهادهایی بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق. |
107 |
| 5-4) پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی. |
108 |
| 5-5) محدودیت های تحقیق |
108 |
| منابع و ماخذ |
110 |
| ضمائم |
116 |
| فهرست جداول |
| عنوان |
صفحه |
| جدول 2-1) بعضی از مفاهیم ضمنی مشترک در بین استراتژی های ژنریک |
40 |
| جدول2-2-1) مراحل تکامل نظریه ی کارآفرینی. |
58 |
| جدول2-2-2) ویژگی های کارآفرینان از دیدگاه صاحب نظران. |
|
| جدول 3-1) ضرایب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق |
84 |
| جدول 4-1) جدول فراوانی جنسیت |
88 |
| جدول 4-2 )جدول فراوانی میزان تحصیلات. |
89 |
| جدول4-3) جدول توصیفی سن. |
90 |
| جدول4-4) جدول توصیفی استراتژی تمایز. |
91 |
| جدول 4-5) جدول توصیفی استراتژی تمرکز |
92 |
| جدول 4-6) جدول توصیفی استراتژی رهبری هزینه. |
93 |
| جدول 4-7) جدول توصیفی کارآفرینی شرکتی. |
94 |
| جدول 4-8) آزمون کولموگروف-اسمیرنوف. |
95 |
| جدول 4-9) جدول رگرسیون استراتژی رهبری هزینه بر کارآفرینی شرکتی |
96 |
| جدول 4-10) جدول رگرسیون استراتژی تمایز بر کارآفرینی شرکتی. |
98 |
| جدول 4-11) جدول رگرسیون استراتژی تمرکز بر کارآفرینی شرکتی. |
100 |
| جدول 4-12) جدول رگرسیون استراتژی رقابتی پورتر بر کارآفرینی شرکتی. |
102 |
| فهرست نمودارها |
| عنوان |
صفحه |
| نمودار 2-1-1) ماتریس مشاوران گروه بوستون. |
31 |
| نمودار 2-1-2) مزیت استراتژیک و ارزش در بازار محصولات |
37 |
| نمودار 2-1-3) سه استراتژی ژنریک |
37 |
| نمودار 4-1) نمودار ستونی جنسیت. |
88 |
| نمودار 4-2) نمودار ستونی میزان تحصیلات |
89 |
| نمودار 4-3) نمودار هیستوگرام سن. |
90 |
| نمودار 4-4) نمودار هیستوگرام استراتژی تمایز. |
91 |
| نمودار 4-5) نمودار هیستوگرام استراتژی تمرکز . |
92 |
| نمودار 4-6) نمودار هیستوگرام استراتژی رهبری هزینه. |
93 |
| نمودار 4-7) نمودار هیستوگرام کارآفرینی شرکتی |
94 |
| فهرست اشکال |
| عنوان صفحه |
| شکل 1-1) مدل تحلیلی تحقیق. |
11 |
| شکل 2-1-1) نیروهای پیش برنده رقابت در صنعت. |
21 |
| شکل2-1-1)رابطه متقابل فرهنگ و کارآفرین. |
|
| شکل2-1-2) تطبیق ایده با منابع |
68 |
| شکل2-1-3) نمودار تئوری یک بعدی شکست موفقیت |
71 |
| شکل2-1-4)عوامل تأثیرگذاردرتحول فرهنگی |
|
1-1) مقدمه
آلوین تافلو معتقد است در جوامع سنتی ، صنعتی و اطلاعات .شاهد امواجی بوده ایم که در کانون آنها قدرت قرار داشته است، به گونه ای که ماهیت قدرت در موج اول (جامعه سنتی) خشونت، در موج دوم (جامعه صنعتی) ثروت و در موج سوم که در موج سوم ( جامعه اطلاعاتی ) دانایی است. وی معتقد است که در موج سوم (جامعه اطلاعاتی) صنایع و اقتصاد دودکشی به صنایع بهداشتی تمیز، همچون کامپیوتر و ماشینهای الکترونیکی تبدیل میشود و علاوه بر آن ، مشتری مداری یا سفارشی شدن تولید بر رأس مشخصه های آن خواهد بود. به همین دلیل در این عصر، دیگر تولید انبوه وجود نخواهد داشت ، بلکه به دلیل امکان کسب اطلاعات دقیق از خواست مشتری و امکان ارتباط در عالم مخابراتی ، این امکان نیز وجود دارد که در سریع ترین زمان ، کارخانه تولیدکننده کالا یا خدمت، از خواست مشتری آگاه شود و به سرعت از طریق کانالهای ارتباطی و توزیع کنندگان، کالا یا خدمت مورد نیاز هر مشتری را در همان روز در هر محل و در هر مکان تحویل دهد. از این رو دیگر به انبار کردن سرمایه و امکانات به مدت طولانی در انبارها و مکانهای مسقف نیازی نیست. به همین دلیل در عصر اطلاعات حجم شرکتهای چند ملیتی کاتل ها ، تراست ها به کمترین حد خود در سراسر جهان کاهش پیدا خواهد کرد .تافلو در این زمینه از بنگاهها و کسب و کارهای خانوادگی و سفارشی شدن انواع کالاها و خدمات در کشورهای مختلف یاد میکند ( افجر،1370 ص 15-17)
امروزه استراتژی رقابتی و شاخه های محوری آن درمورد تحلیل صنعت ، تحلیل رقبا و تعیین موقعیت استراتژیک به عنوان بخشی پذیرفته شده از فعالیت مدیریتی محسوب می شوند.
استراتژی رقابتی همچنین به صورت یک حوزه آکادمیک درآمده است . امروزه این زمینه مطالعاتی در حالی که مملو از نظریات قابل طرح است ، در بین محققین مدیریت از جایگاه خاصی برخوردار است.
استراتژی رقابتی ارائه دهنده چارچوبی غنی برای شناسایی عوامل زیربنایی رقابت در صنایع بوده است . این عوامل زیربنایی در پنج گروه قرار می گیرند .چارچوب مذکور تفاوتهای عمده موجود در بین صنایع و چگونگی تکامل آنها رانشان می دهد و همینطور به شرکتها کمک میکند تا به موفقیتی منحصر به فرد دست یابند. استراتژی رقابتی ، ابزارهایی را برای شناخت توان و میزان ناهماهنگی صنایع و شرکتها به دست میدهد (پورتر ، 1385: 13 تا 15).
1-2) بیان مسأله
توسعه صنایع کوچک ومتوسط، رمزتوسعه اقتصادی دهه آینده است. بررسی ها نشان داده است که صنایع کوچک و متوسط ازچهارراه مجرای کارآفرینی، نوآوری وتغییرفناوری پویایی صنعت و در نهایت ایجاد فرصتهای شغلی وافزایش درآمد براقتصادجهانی تاثیرگذارند. (غفاری آشتیانی وپیرمحمدی،1387)
کارآفرینی مقوله ی بسیارمهمی است که بسیاری ازکشورهای توسعه یافته و درحال توسعه توجه جدی به آن مبذول داشته و میدارند. دراین میان،یکی ازشاخه ها ی اصلی کارآفرینی،کارآفرینی درسازمان است که بدون شک سهم چشمگیری درتوفیق وتعالی سازمانهادارد.(احمدپور، 1383)
در ادبیات کارآفرینی از کارآفرینی شرکتی باعنوان کارآفرینی درونی سازمانی یادمیشودکه با فعالیتهایی در زمینه سودآوری، نوسازی استراتژی،گسترش نوآوری،کسب دانش جهت به دست آوردن درآمد، موفقیت در سطوح بین المللی، رهیافتی در نهادینه کردن نوآوری درسازمانها است. درحقیقت،کارآفرینی شرکتی به عنوان دریچه ای به سوی بهرهبرداری از مزایای رقابتی ماندگار، نوآوری و پیشگامی برای سازمانها قلمداد میشود. (Belousova & Gailly & Basso, 2010) و به طورکلی تلاشهای سازمان دراستفاده از مزیتهای رقابتی خویش،اکتشاف فرصتها و قابلیتهای مورد نیاز در تعقیب و بهره برداری اثربخش ازآن فرصتها را تسهیل می کند. (Covin& Miles, p. 47)
از طرفی با شدت یافتن تغییرهای فناوری، پویایی،عدم اطمینان و تغییر فضای کسب و کار و از میان رفتن بسیاری از موانع سنتی ورود به بازارها در بیشتر صنایع، شرکتهای متوسط وکوچک برای به دست آوردن مزیت رقابتی نیازمند اتخاذ استراتژی های مناسب و دقیق تری می باشد. (Oregan and Ghobarian, 2005). نتایج مطالعه های مختلف نیز نشان می دهد علت ناکامی بسیاری ازشرکتهای کوچک کارآفرین ، بی توجه ی به پویایی های محیطی و نبود طراحی های راهبردی متناسب با شرایط خاص این شرکتها است؛ به نحوی که بسیاری ازپژوهشگران، کارآفرینی را چیزی جز فرآیندی سازمانی که به بقا و عملکرد شرکت کمک می کند، نمی دانند. (Ireland, et al, 2009).
ازاینرو، در پیگیری جریانهای پژوهشی،نقش عوامل راهبردی در کارآفرینی به ویژه در شرکتهای کوچک و متوسط میتواند نتایج ارزشمندی به همراه آورد و خطرهای ناکامی عملیاتی این شرکتها راکاهش دهد. (امیریونائیجی، 1389)
ماهیت رقابت در یک صنعت وچگونگی تدوین استراتژیهای رقابتی توسط شرکت بستگی به نیروهای رقابتی موجود در مبادلات بازاری شرکت دارد. (Porter, 1981) انتظار میرود مدیران شرکتهای کارآفرین، راهبردهایی متفاوت از شرکت هایی که بر اهداف مالی و سودآوری تأکید دارند، در پیش بگیرند. ازاین رو، راهبرد رقابتی ،متغیری است که میتواند روی کار آفرینی اثرگذار باشد. (امیریونائیجی، 1389)
تاکنون چندین طبقه بندی برای انواع راهبردهای رقابتی بیان شده که راهبردهای عمومی مایکل پورتر و طبقه بندی مایلز و اسنوا از مهمترین آنهاهستند. (Porter, 1981; Miles & Snow, 1978) که دراین تحقیق ازطبقه بندی پورتر استفاده میکنیم ، به عقیده پورتر در مواجه با نیروهای رقابتی، اصولاً سه نوع استراتژی عمومی برای پیشی گرفتن بر دیگر رقبایی شرکت در صنعت وجود دارد که شامل رهبری در هزینه ، استراتژی تمرکز، استراتژی تمایز ، می باشد. هر چند اتخاذ نوع استراتژی برای دستیابی به مزیت رقابتی بستگی به اهداف و وضعیت شرکتها دارد. (Allen and Helms, 2006)
در این دسته از راهبردها، رهبری هزینه بر کارآیی و کنترل هزینه ها به منظور دستیابی به هزینه هایی کمتر از رقبا تأکید می شود. در نتیجه، در اجرای اثر بخش راهبرد رهبری هزینه، کمتر به نوآوری و خطرپذیری توجه می شود. ازطرف دیگر، لازمه ی راهبرد متمایز سازی محصولات، ارائه محصولاتی منحصر به فرد به مشتریان است به نظرمیرسد راهبرد متمایز سازی بیشتر با بافت کارآفرینی منطبق باشد. (امیری ونائیجی، 1389)
همچنین شرکتهای بزرگ استراتژی تمرکز را به همراه استراتژی تمایز و رهبری هزینه استفاده می کنند، در حالی که استراتژی تمرکز میتواند به تنهایی به منظور تأمین نیاز گروههای کوچکی از مصرف کنندگان که توسط رقیب برآورده نشده ،توجه به ارائه محصولات و خدمات خاص توسط شرکتهای متوسط وکوچک نماید. (David, 2000)
همچنین کارآفرینی شرکتی علاوه بر نقشی که در گسترش فعالیتهای اقتصادی بخش خصوصی ، کاهش بیکاری ، افزایش مهارتهای تولیدی وبازرگانی و نیز سودآوری اقتصادی دارد ، در سطح اجتماعی نیز یک عامل متحول کننده و پویاست.
لذا در این تحقیق سعی برآن است که به بررسی تأثیرگذاری هریک از مؤلفه های استراتژی رقابتی پورتر برکارآفرینی شرکتی پرداخته شود.
1-3)ضرورت و اهمیت تحقیق
توسعه بنگاه های اقتصادی در کشورهای توسعه یافته، مستنداتی برای حمایت از این واقعیت را فراهم می آورد که اقتصاد تحت تأثیر کارآفرینی است،(احمدپور داریانی،مقیمی،1388) یکی از زیر شاخه های کارآفرینی، کارآفرینی شرکتی می باشد که در حقیقت دریچه ای به سوی بهره برداری از مزایای رقابتی ماندگار،نوآوری، و پیشگامی برای سازمان ها قلمداد می شود.(Kuratko et al, 2005) با توجه به پویایی و عدم اطمینان محیطی،مسلما محیط کسب وکار با سرعت بیشتری به چالش کشیده شده است، از این رو شرکت های متوسط و کوچک جهت بدست آوردن مزیت رقابتی نیازمند اتخاذ روش های مناسب استراتژیک می باشند. (O’Regan and Ghobadian,2005)لذا با توجه به اهمیت شناخت و اتخاذ استراتژی های رقابتی جهت ارتقا سطح کارآفرینی شرکتها، پی گیری جریان پژوهشی تأثیر استراتژی رقابتی پورتر بر کارآفرینی به ویژه در شرکت های متوسط و کوچک بخش صنایع غذایی ،جهت کاهش خطر ناکامی عملیاتی این شرکت ها در استان گیلان ضروری به نظر می رسد.
1-4)اهداف تحقیق
1-4-1) هدف اصلی تحقیق
بررسی تأثیر استراتژی رقابتی پورتر بر کارآفرینی شرکتی می باشد.
1-4-2) اهداف فرعی:
الف: بررسی تأثیر استراتژی رهبری هزینه بر کارآفرینی شرکتی
ب: بررسی تأثیر استراتژی تمرکز بر کارآفرینی شرکتی
