واحد نراق
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مدیریت بازرگانی – تحول
عنوان :
بررسی اولویت بندی عوامل استراتژیک به منظور استخراج راهبردهای استراتژیک با استفاده از کاربرد مدل SWOT مطالعه موردی سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی
بهار1392
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
پیش گفتار——————————————————————-1
چکیده———————————————————————3
فصل اول :کلیات تحقیق
1.1مقدمه ——————————————————————-6
1.2بیان مسئله—————————————————————-7
1.3 اهمیت تحقیق————————————————————-8
1.4اهداف تحقیق————————————————————–9
.1.4.1هدف اصلی————————————————————–9
.1.4.2هدف های فرعی———————————————————-9
.1.5ضرورت و دلایل انجام تحقیق————————————————–10
.1.6سوالات تحقیق————————————————————10
.1.7قلمرو تحقیق————————————————————-11
.1.7.1قلمرو زمانی و مکانی تحقیق————————————————-11
1.8 تعریف واژه های تحقیق—————————————————–11
فصل دوم:تئوری های نظری تحقیق
.2.1تعریف و هدف مدیریت استراتژیک———————————————-14
.2.2تعریف و محتوای استراتژی—————————————————16
.2.3استراتژی کلی (مختلف) ———————————————–18
.2.4ماهیت و ارزش مدیریت استراتژیک—————————————-20
.2.5ویژگی های مدیریت استراتژیک——————————————-23
.2.6سابقه برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزش و پرورش ——————————-29
.2.7مفهوم برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش ———————————-30
.2.8تفاوت برنامه ریزی استراتژیک با برنامه ریزی درازمدت——————————–30
.2.9سطوح برنامه ریزی استراتژیک در نواحی آموزش و پرورش —————————-31
.2.10اصول برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش———————————-37
.2.11نحوه تکامل مدیریت استراتژیک———————————————–33
.2.12برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی——————————————40
.2.13سابقه برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش ———————————-42
.2.14تعریف برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش ———————————43
.2.15مراحل برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش ———————————44
.2.16فواید برنامه ریزی استراتژیک در آموزش و پرورش———————————-46
.2.17مدیریت استراتژیک در ایران————————————————–47
.2.18بررسی محیطی———————————————————–50
.2.19تصمیم گیری استراتژیک—————————————————-60
.2.20استفاده از مدل تصمیم گیری ————————————————-61
.2.21انتخاب مدل مناسب ——————————————————-62
.2.22تجزیه و تحلیل swot —————————————————–71
2.23استراتژی در عمل———————————————————75
2.24ماتریس قوتها و ضعف ها – فرصت ها و تهدیدات———————————- 76
2.25فرموله کردن استراتژی —————————————————80
2.26چگونگی بکار گیری ahp در تصمیمات گروهی————————————-87
2.27.نتیجه——————————————————————89
فصل سوم:روشهای تحقیق
مقدمه———————————————————————92
3.1روش تحقیق ————————————————————-93
3.2.جامعه آماری————————————————————-93
3.3نمونه گیری————————————————————–93
3.4ابزار جمع آوری اطلاعات —————————————————-94
3.5ضریب آلفای کرونباخ——————————————————-95
3.6سنجش روایی و پایایی——————————————————-97
3.8 اجزا و کاربرد مدل فرایند سلسله مراتبی برای انتخاب برنامه ریزی استراتژیک—————–102
3.9.نتیجه——————————————————————107
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه——————————————————————–109
4.1تحلیل swot————————————————————110
4.2مدل تصمیم گیری ahp —————————————————-110
4.3.شناسایی نقاط قوت ، ضعف و تهدیدات ، فرصت های سازمان آموزش و پرورش————–111
4.4.شناسایی استراتژی های so،wo،st و wt—————————————–112
4.5.روش ahp (فرایند تحلیل سلسله مراتبی)—————————————–114
4.6.معیار های ارزیابی استراتژی های سازمان آموزش و پرورش—————————–118
4.7.محاسبه درجه اهمیت معیارهای استراتژی های سازمان———————————124
4.8.مقایسات زوجی گزینه های ( استراتژی ها ) سازمان بر اساس معیار ها———————-125
4.9.محاسبه نرخ نا سازگاری (RΙ(————————————————-129
4.10.اولویت بندی گزینه ها —————————————————–129
4.11پاسخ سوالات تحقیق———————————————131
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها
5.1.بحث و نتیجه گیری——————————————————–135
5.2.پیشنهادات کاربردی ——————————————————-138
فهرست منابع فارسی———————————————————-143
پیوست——————————————————————-148
پیش گفتار
تغییر و تحول عصر حاضر بخش عظیمی از جهان را فرا گرفته و جامعه شتابان به سوی مرحله جدیدی از تمدن بشری به پیش می رود.در راستای این حرکت دولت ها و ملت ها دچار انواع نگرانی ها شده اند: تجار با نوسانات مدام اقتصادی ، مدیران با اداره امور سازمان ها ، برنامه ریزان با طراحی و تدوین برنامه ها و مردم با تورم ، تزلزل ارزشها و کجروی های اجتماعی.
در بین تمام این دگرگونیها ، تحولات و نگرانیها ، ما امروز در وضعی نیستیم که حیران و سرگردان نظاره گر باشیم و آنها را ناشی از عوامل طبیعی یا ناشناخته بدانیم . زیرا رابطه بین این تغییر و تحولات تا حدودی برایمان روشن است و بسیاری از آنها قابل تجزیه و تحلیل و پیش بینی می باشند.ما امروزه می دانیم که بسیاری از تحولات اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی،فرهنگی و آموزشی بدون ارتباط با یکدیگر به وجود نمی آید و هیچ رخدادی را نمی توان به طور مجزا در نظر گرفت و بدون توجه به سایر حوادث مورد بررسی قرار داد. ما امروزه می دانیم که گذشت زمان و تغییر و تحولات جاری،آینده را می سازد و آینده،هم اکنون ماست.
بنابراین پیش از انکه بی هدف،بی برنامه،بی بصیرت و بدون توجه به محیط بالاجبار بسوی آینده کشیده شویم ، باید به ترسیم چشم انداز روشنی از آینده ، سرنوشت خود را بسازیم و این سازندگی در عصر حاضر با شناخت و آگاهی امکان پذیر است. اما دریک مجموعه تولیدی – خدماتی، خصوصی یا دولتی، شناخت یا آگاهی منحصر به محیط سازمان نیست. یک سازمان ، واحدی از جامعه است و خواه یا نا خواه در تعامل با آن و تحت تاثیر تغییر و تحولات بخش های مختلف آن. بنابراین به چیزی بیش از شناخت عوامل درون سازمانیش محتاج است. در دنیای امروز شناخت محیط برون سازمانی ، توجه به تحولات اجتماعی ، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه و آینده نگری، کارکرد اصلی مدیران سازمان- ها می باشد و این موضوعی است که برنامه ریزی استراتژیک آن را مورد تاکید قرار می دهد (پیرس و رابینسون 1380).
مدیریت استراتژیک با تصمیم گیری در مورد آینده سازمانها و اجرای آن در تصمیمات سرو کار دارد. در طی سالیان گذشته برخی از سازمانها به دلیل تدوین استراتژی مناسب و اعمال مدیریت استراتژی در جهت تحقق ان از موقعیت استثنایی در صحنه رقابت بین المللی برخوردار شدند و برخی از شرکتها و سازمانهای موفق به دلیل تدوین استراتژی های نامطلوب، از جایگاه و موقعیت برتری که با تلاش فراوان به دست آورده بودند به موقعیتی معمولی ویا حتی تأسف بار تنزل یافتند.
زمانی که صحبت از مدیریت استراتژیک می شود باید در نظر داشت که مدیریت خود اجزا وظایف و ابعاد مختلفی را شامل می شود که در صورت تمایل به موفقیت ، تمامی این ابعاد باید به شکل یکپارچه مورد توجه قرار گیرد. به سخن دیگر اگر در سازمانی تصمیم گیری با نگرش استراتژیک صورت گرفته و استراتژی ها شایسته تدوین گردد،ولی اجرای آن به خوبی صورت نگیرد مسلما نمی توان گفت که در این سازمان مدیریت استراتژیک حاکم بوده است.
چکیده
آینده جهان در قرن بیست و یکم ،آکنده از رقابت ، توسعه بازارهای نو ظهور، عوامل محیطی نا مطمأن ، رواج تکنولوژی های برتر و گسترش تجارت است. شرط توفیق در این میدان بهره گیری از نقاط قوت و فرصتها و رویارویی با ضعف ها و چالشهای پیش رو است. تمام این موارد ایجاب می کند که محیط سازمانی خوب شناخته شود تا بتوان با انتخاب استراتژی های مناسب در دنیای رقابت باقی ماند. موسسات و سازمانها برای اینکه بتوانند به حیاط خود ادامه دهند در وضعیتی قرار دارند که باید هم تغییرات محیطی را از قبل پیش بینی نموده و هم در یک محیط رقابتی قوی برتری خود را استوار دارند.مدیریت استراتژیک یک فرایند مدیریتی ویژه ای است که معطوف به هدف تأمین سازگاری با این تغییرات و به دست آوردن برتری کامل رقابت است. در این تحقیق برنامه استراتژیک در سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی در جهت تجهیز منابع سازمان و وحدت بخشیدن به تلاش های آن برای نیل به اهداف و رسالت های بلند مدت و با توجه به امکانات و محدودیت های درونی و بیرونی می باشد. مدیریت استراتژیک در این سازمان بر این باور است که مدیران را به تفکر دراز مدت و آینده نگری و پیش بینی افق های دور ترقیب نماید.
استراتژی های سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی:
1- سامان دهی تحقیقات کاربردی[1] در زمینه حل مشکل
2-اجرای طرح های افزایش بازده توان علمی
3- ارتقاء ضریب هوشی دانش آموزان و مربیان آنها
4- توسعه اجرای طرح های تحقیقی – ترویجی و تطبیقی و انتقال علمی یافته ها
این تحقیق مشتمل بر پنج فصل است: فصل اول در مورد کلیات و تعریف واژه های تحقیق ، در فصل دوم به تئوری های تحقیق و روش استفاده از تکنیک های برنامه ریزی و مدلهای استراتژیک اشاره شده است، فصل سوم شامل متدولوژی، روش و همچنین مدل و روش تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق و محاسبه اعتبار پرسش نامه ، و در فصل چهارم سعی شده است تا با استفاده از مدل و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی به تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق با استفاده از جداول و نمودارهای متناسب پرداخته شود.
کلید واژه ها:تحلیل SWOT ، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، نرم افزار SPERT CHOICE
فصل اول :
کلیات تحقیق
1.1مقدمه
آموزش و پرورش سرمایه گزاری یک نسل برای نسل دیگراست، نهاد آموزش و پرورش پر هزینه است و باید این هزینه ها را به حساب سرمایه گذاری منظور داشت در بودجه بسیاری از کشورها هزینه آموزش و پرورش رقم عمده ای را به خود اختصاص می دهد با این امید که نظام آموزشی شهروندانی مولد و مطیع به جامعه تحویل خواهد داد، از این رو ماهییت آموزش و پرورش آینده نگری را ایجاب می کند اما حرکت به سوی آینده بدون شناخت روندها و نیروهایی که عمل می کنند از یک سو و تلاش و کاوش برای آفرینش واقعیاتی که خواهان آن هستیم از سوی دیگر به از دست دادن فرصتها برای ایجاد زندگی بهتر می انجامد، برنامه ریزی استراتژیک به عنوان یک فرایند پویا با دور نگری نسبت به واقعیات و موقعیتهای موجود ارائه راهبردها و تاکتیکهای موثر برای رسیدن به فردایی بهتر را امکان پذیر می سازد.
امروزه برنامه ریزی استراتژیک توجه زیادی را درسازمان ها به خود جلب کرده است.ولذا یک نوع برنامه جامع است که اختصاص منابع رابرای تحقق اهداف درازمدت سازمان جهت می دهد.همچنین برنامه ریزی استراتژی،ابزاری برای تدوین اهداف وفعالیت ها ومدیریت منابع دریک سازمان برای پاسخ به تغییرات محیط بیرونی ونیازهای ارباب رجوع است.(اعرابی محمد-1385)
دراین برنامه ریزی یک مسیرراهبردی برای آینده انتخاب می شود که درآن مسیر،اهداف،شیوه ها وماموریت ها دقیقا مشخص می شود. ضرورت توجه به مدیریت استراتژیک وبرنامه ریزی استراتژیک از آن جهت است که با استفاده ازروش های خاص بیم ها وتهدیدات احتمالی را بازشناسایی کرده وبا به کاربستن تمعیهات لازم آن ها را به فرصت های نیکومبدل می کند وهمچنین باشناسایی نقاط قوت درون سازمان نقاط ضعف درون سازمان را بهبود می بخشد(داوری-1380) .
هدف برنامه ریزی استراتژیک ایجاد یک رابطه انعطاف پذیربین مدیریت منابع درونی سازمان وتعاملات ورابطه آن با تولیدکنندگان علم وفرهیختگان ودولت وکنش گران بیرونی حاضردرمحیط اقتصادی واجتماعی ونهادی است.لذا با توجه به اهمیت این نوع برنامه ریزی دردستیابی به اهداف مورد نظرسازمان ضروری است که هرسازمانی بیش ازپیش به آن توجه نموده وبرای دستیابی به اهداف سازمان وتحقق رسالت آن کوشش کند(براسیون-1368)
1.2بیان مسئله[2]
طی دهه های گذشته در باره ی نقش آموزش و پرورش در توسعه اقتصادی درزمینه تولید علم و استفاده از آن در توسعه صنعت و اقتصاد دیدگاه های متفاوتی ارائه شده است که بر اساس آن بخش آموزش و پرورش از یک نقش غیر فعال در دهه های 1320 و 1330 به نقشی پویا و فعال در دهه های اخیر تحول یافته است به گونه ای که امروزه دیدگاه غالب آن است که بخش آموزش و پرورش به رغم کاهش سهم آن در اشتغال و تولید ناخالص ملی به لحاظ اهمیت کلیدی آن در جریان توسعه اقتصادی بویژه از نظر تولید علم و آموزش نخبه ها و دانش آموزان برتر و مبتکر نیازمند توجه بیشتری است. به همین دلیل محققان و برنامه ریزان به این امر اعتقاد دارند که باید در جهتی حرکت کرد که آینده ای با دوام و پایدار ایجاد شود.
بنابر این اداره آموزش و پرورش استان مرکزی باید از آن نوع برنامه ریزی استفاده کند تا ضمن توجه به شرایط ، تغییرات آینده را نیز در نظر بگیرد. چرا که می توان گفت از مهمترین ویژگی های دوره معاصر سرعت تغییرات در محیط های این سازمان است. در همین راستا برنامه ریزی استراتژیک برای آموزش و پرورش استان مرکزی به مانند سایر سازمانهای دولتی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. مدل های متعددی به منظور برنامه ریزی استراتژیک طراحی شده است. این تحقیق به طرح کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از ماتریس (نقاط قوت-ضعف و تهدیدها-فرصتها )به تدوین و اولویت بندی استراتژی ها در سازمان مذکور می پردازد.
1.3 اهمیت تحقیق[3]
با توجه به اینکه رسیدن به اهداف برنامه نیاز به استفاده از استراتژی های مناسب و بهینه می باشد ، لازم است برای حصول به این اهداف ، استراتژی های مناسب و بهینه تدوین و ارائه گردند. ارائه استراتژی می بایست در سایه شناخت عوامل محیطی و سازمانی ( در نهاد آموزش و پرورش استان مرکزی ) انجام گیرند تا بتوان از موقعیت های خاص موجود استفاده و راهبرد های سازنده و مؤثر را ارائه کرد.
اهمیت تدوین استراتژی ، در چگونگی بهتر رسیدن و دستیابی و جهت گیری های قوی برای رسیدن به اهداف می باشد.
1.4اهداف تحقیق[4]
.1.4.1هدف اصلی:
شناسایی و تدوین برنامه استراتژیک در اداره آموزش و پرورش استان مرکزی با کاربرد مدل تحلیل (نقاط قوت – ضعف وتهدیدات-فرصتها ) و رویکرد تحلیل سلسله مراتبی
.1.4.2هدف های فرعی:
تعیین هدف های کلان و کیفی اداره آموزش و پرورش استان با استفاده از تحلیل نقاط قوت – ضعف وتهدیدات-فرصتها .
تحلیل نقاط قوت – ضعف وتهدیدات – فرصتها برای اداره آموزش و پرورش استان و تجزیه و تحلیل آن.
[1] Applied Research
[2] Problem Statement
[3] The importance of research
